اخیرا نتایج یک پژوهش علمی منتشر شده که خبر خوشی برای عاشقان قهوه در سراسر دنیا به همراه داشته است. بر اساس این مطالعه، زنانی که در میانسالی قهوه می نوشند، امکان بیشتری برای داشتن دوران سالمندی سالم تر دارند.
در این تحقیق که توسط دانشمندان و در نشست سالانه انجمن تغذیه آمریکا ارائه شده، بیش از ۳۰ سال روی عادات مصرف قهوه زنان تحقیق شد. یافته ها نشان می دهد زنانی که به طور متوسط روزانه حدود سه فنجان کوچک قهوه کافئین دار مصرف می کردند، در دوران پیری جسمی فعال تر و کمتر دچار بیماری های مزمن یا مشکلات شناختی شدند.
یکی از نویسندگان این تحقیق، سارا مهدوی، استادیار دانشگاه تورنتو، اعلام کرد: «این نتایج هرچند مقدماتی هستند، اما نشان می دهند که عادات کوچک و ثابت، تاثیر بلندی بر سلامت آینده دارند.»
پژوهش های دیگری هم وجود دارند که طیف زیادی از فواید قهوه را تایید می کنند؛ از کاهش خطر دیابت نوع دو گرفته تا کاهش احتمال مرگ ناشی از سرطان روده.
برتیل فردهلم از موسسه کارولینسکا سوئد نیز می گوید: «مصرف متعادل قهوه، در بیشتر افراد اثرات مثبتی دارد.»
علم تا چه حد به مزایای قهوه مطمئن است؟
هرچند شواهد زیادی از مفید بودن قهوه وجود دارد، اما هنوز سوالات زیادی باقی مانده است. آیا نوع قهوه یا زمان نوشیدن آن مهم است؟ آیا فرد مصرف کننده باید به نکات خاصی توجه کند؟
در ادامه نگاهی داریم به تازه ترین یافته ها درباره قهوه و سلامتی:
چرا قهوه سالم است؟
قهوه حاوی ترکیبات فراوان با خواص ضد التهابی، مثل اسید کلروژنیک است که در بعضی سبزیجات و میوه ها (مثل کلم پیچ و سیب) هم یافت می شوند. طبق گزارش صندوق جهانی تحقیقات سرطان، این ترکیبات می توانند متابولیسم بدن و تنظیم قند خون را بهبود دهند.
دکتر لو چی، مدیر مرکز تحقیقات چاقی دانشگاه تولین آمریکا می گوید: «قهوه سرشار از آنتی اکسیدان است، التهاب را کاهش می دهد و حتی می تواند جریان خون را بهبود بخشد.»
البته، همه نوشیدنی های کافئین دار خواصی یکسان ندارند و اضافه کردن زیاد شکر یا شیر به قهوه، تاثیرات مثبت آن را کاهش می دهد.
زمان نوشیدن قهوه اهمیت دارد؟
تحقیقی روی ۴۱ هزار نفر نشان داد کسانی که صبح ها قهوه می نوشیدند، نسبت به افرادی که در طول روز یا اصلا قهوه نمی نوشیدند، نرخ مرگ و میر پایین تری، حتی در ارتباط با بیماری های قلبی، داشتند.
در ضمن، نوشیدن قهوه در ساعات دیگر روز می تواند ریتم طبیعی بدن را مختل کند؛ همان ریتمی که به تنظیم متابولیسم کمک می کند.
البته این پژوهش محدودیت هایی هم داشت؛ مثل اینکه افرادی که صبح ها قهوه می نوشند ممکن است سبک زندگی سالم تری داشته باشند.
آیا قهوه هم خطر دارد؟
تا چند سال پیش سازمان جهانی بهداشت اعتقاد داشت که قهوه می تواند باعث سرطان شود. اما بعد از بررسی بیش از ۱۰۰۰ تحقیق، در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد هیچ مدرک کافی برای سرطان زا بودن قهوه وجود ندارد.
البته همچنان توصیه می شود قهوه یا هر نوشیدنی خیلی داغ را با احتیاط مصرف کنید، چون نوشیدن مایعات بیش از حد داغ، ریسک ابتلا به سرطان مری را بالا می برد.
همچنین هنوز دقیقا مشخص نیست که مصرف بیش از چه حدی از قهوه می تواند برای سلامتی مضر شود. توصیه معمول این است که افراد به طور متوسط دو تا سه فنجان قهوه در روز بنوشند.
نوع قهوه هم مهم است. به عنوان مثال، قهوه فیلترنشده مثل اسپرسو حاوی دیترپن است که می تواند کلسترول را بالا ببرد، در حالی که قهوه فیلترشده فاقد این ترکیب است.
همه افراد می توانند قهوه بنوشند؟
خیر، همه نمی توانند به راحتی قهوه را در برنامه غذایی خود بگنجانند. افرادی با سابقه فشار خون بالا یا اختلالات خواب باید در مصرف کافئین دقت بیشتری داشته باشند چون می تواند باعث مشکلات قلبی عروقی یا بی خوابی شود.
پزشکان تاکید دارند زنان باردار میزان مصرف قهوه خود را کاهش دهند تا خطر سقط جنین و مشکلات دوران بارداری کم تر شود. کافئین در دوران بارداری مدت زمان بیشتری در خون باقی می ماند و مصرف زیاد آن ممکن است به وزن پایین جنین و تولد زودرس منجر شود.
همچنین طبق یافته های سارا مهدوی، ژنتیک نیز تاثیر مهمی روی تحمل کافئین و اثرات آن بر سلامت فرد دارد؛ به همین دلیل افرادی که نسبت به کافئین حساس تر هستند نباید قهوه زیادی مصرف کنند.
نتیجه گیری
در نهایت، یک فنجان قهوه صبحگاهی برای اغلب افراد مفید و بی خطر است و می تواند بخشی سالم از برنامه روزانه‌شان باشد. البته هیچ نوشیدنی یا خوراکی جای یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم را نمی گیرد. پس بهتر است قهوه را به عنوان بخشی خوش طعم و دوست داشتنی از سبک زندگی سالم خود در نظر بگیرید، نه جایگزین آن!
سوالات متداول درباره تاثیر قهوه بر سلامتی
۱. مصرف روزانه چه مقدار قهوه برای بیشتر افراد بی خطر محسوب می شود؟
به طور کلی توصیه می شود بزرگسالان سالم روزانه بین دو تا سه فنجان قهوه بنوشند. مصرف بیشتر از این مقدار مخصوصا در افراد حساس به کافئین یا کسانی که مشکلات قلبی یا خواب دارند، باید با احتیاط انجام شود.
۲. آیا همه نوع قهوه برای سلامتی مفید است؟
خیر. قهوه فیلترشده نسبت به قهوه فیلترنشده مانند اسپرسو سالم تر است، زیرا قهوه فیلترنشده می تواند منجر به افزایش کلسترول شود. همچنین افزودن شکر و شیر زیاد به قهوه می تواند تاثیرات مثبت آن را کاهش دهد.
۳. آیا افراد باردار یا کسانی که مشکل فشار خون دارند می توانند قهوه بنوشند؟
زنان باردار و افرادی که فشار خون بالا دارند باید مصرف قهوه خود را محدود کنند. مصرف زیاد کافئین در بارداری می تواند پیامدهای جدی برای جنین داشته باشد و افراد با فشار خون بالا نیز ممکن است با عوارض قلبی مواجه شوند. بهتر است این افراد قبل از مصرف قهوه با پزشک مشورت کنند.
