بیماری سرطان زبان نوعی سرطان سر و گردن است که علائمی مانند لکه، نقطه یا توده برجسته بر روی زبان دارند و به ندرت از بین میروند. عوامل خطر اصلی سیگار کشیدن، نوشیدن زیاد الکل و عفونت با ویروس HPV است. بسیاری از علائم اولیه سرطان زبان به سختی قابل مشاهده هستند، بنابراین ممکن است افراد هنگام ابتلا به این بیماری متوجه هیچ نشانهای نشوند. شما تا کنون تجربهای از این بیماری در بین آشنایان خود داشتهاید؟ با علائم هشداردهندهی آن آشنا هستید؟
در این مقاله با ما همراه باشید تا همه چیز را دربارهی این نوع از سرطان مرور کنیم.
سرطان زبان دقیقا چگونه؟
زبان دارای دو قسمت است:
زبان جلویی
زبان پشتی
سرطان در هر دو ناحیه ممکن است ایجاد شود. زبان جلویی همان بخشی است که در داخل دهان قرار دارد و قابل مشاهده بوده و میتوان آن را بیرون آورد. این ناحیه دو سوم زبان انسان را تشکیل میدهد. سرطانهایی که در این قسمت از زبان ایجاد میشوند، تحت گروهی به نام سرطانهای دهان قرار میگیرند.
زبان پشتی به ناحیه گلو نزدیک است و یک سوم زبان را تشکیل میدهد و به عنوان ریشه زبان جلویی عمل میکند. سرطانهایی که در این قسمت ایجاد میشوند به سرطانهای گلوی دهانی یا «اوروفارنژیال» مشهور هستند. مردان بیشتر از زنان در معرض سرطان زبان قرار دارند. همچنین این عارضه در افراد بالای ۵۰ سال و بیشتر دیده میشود.
علائم و نشانههای سرطان زبان
لک یا خال روی زبان میتواند نشانههایی از سرطان زبان باشد. خال یکی از نشانههای بزرگ سرطان زبان است، این خالهای خطرناک معمولاً سفید یا قرمز هستند و درمان آنها بیشتر از دو هفته طول میکشد؛ با دیدن این نوع خالها سریع به پزشک مراجعه کنید. برخی از نشانههای سرطان زبان که متداولاند عبارتاند از:
- گلو درد که بهبود نمییابد.
- یک یا چندین نقطه از زخم بر زبان که از بهبود نمییابد.
- هنگان خوردن غذا درد احساس میشود.
- بیحسی در دهان که از بین نمیرود.
- خونریزی غیرقابل توضیح از زبان که ناشی از گاز گرفتن زبان با دندان است.
- تودهای بر روی زبان که از بین نمیرود.
- بیمار احساس وجود یک توده در گلو را دارد.
- درد در گوش که نسبت به نشانههای دیگر نادر است.
علائم و نشانههای سرطان زبان
لک یا خال روی زبان میتواند نشانههایی از سرطان زبان باشد. خال یکی از نشانههای بزرگ سرطان زبان است، این خالهای خطرناک معمولاً سفید یا قرمز هستند و درمان آنها بیشتر از دو هفته طول میکشد؛ با دیدن این نوع خالها سریع به پزشک مراجعه کنید. برخی از نشانههای سرطان زبان که متداولاند عبارتاند از:
- درد در فک یا گلو
- درد هنگام بلع
- احساسی شبیه به اینکه چیزی در گلوگیر کرده است
- مشکل در بلع یا جویدن غذا
- یک لکه قرمز یا سفید روی آستر دهان یا زبان تشکیل میشود
- زخمهایی روی زبان که به سختی بهبود مییابند
- بیحسی در دهان
انواع سرطان زبان
چندین نوع سرطان در زبان رشد میکنند، اما سرطان سلول کارسینوم سنگفرشی شایعترین آنها است و ۹۰ درصد موارد این نوع سرطان را تشکیل میدهد. سلولهای سنگفرشی، نازک و مسطح هستند و در دهان و اندامهای دیگر وجود دارند.
سرطانهای کمتر شایع حفره دهان شامل موارد زیر هستند:
کارسینوما وروکوس: یک زیر گروه نادر از سرطان سلول سنگفرشی است.
ملانومای دهان: ملانوما در سلولهای تولیدکننده رنگدانه ایجاد میشود. این نوع سرطان میتواند در هر نقطه از پوست، داخل بینی و یا حفره دهان ایجاد شود.
عوامل خطر
- سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو
- مصرف بیش از حد الکل
- خوردن یک رژیم غذایی پر از گوشت قرمز یا غذاهای فرآوری شده
- ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
- داشتن سابقه خانوادگی از سرطان زبان یا هر سرطان دیگری در دهان
- ابتلا به سرطانهای قبلی به ویژه نوع سلولهای سنگفرشی
- بیماری ریفلاکس معده در دستگاه گوارش (GERD)
- جویدن آجیل فوفل (یک عادت رایج در جنوب شرقی آسیا)
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص از جمله آزبست، اسید سولفوریک و فرمالدئید
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
تشخیص بیماری
برای تشخیص، پزشک از سابقه پزشکی بیمار استفاده میکند و سؤالات خاصی راجع به علائم از او میپرسد. برای معاینه، از یک آینه کوچک و بلند که برای نگاه کردن به زبان گلو استفاده میشود. همچنین، آزمایشهای متعددی برای کمک به تشخیص بیماری انجام میشود. این آزمایشها شامل موارد زیر هستند:
- اشعه ایکس از دهان و گلو: شامل اسکن CT و اسکن MRI است.
- اسکن PET (توموگرافی انتشار پوزیترون): در این روش از مواد رادیواکتیو برای شناسایی فعالیت بیش از اندازه سرطان در یک اندام استفاده میشود. این آزمایش نشاندهنده رشد تومور است.
- بیوپسی: سرطان زبان معمولاً نیاز به بیوپسی دارد، به این صورت که یک نمونه کوچک از بافت که برای تشخیص سرطان از تومور دریافت میشود. بعد از اینکه جراح بافت را جدا کرد، یک آسیبشناس سلولهای زیرمیکروسکوپ را معاینه میکند.
روشهای مختلفی برای به دست آوردن بیوپسی وجود دارند که به شرح زیر هستند:
- بیوپسی آسپیراسیون ریز سوزن: یک سوزن نازک درون توده مشکوک وارد شده و نمونه از طریق مکش به داخل سرنگ کشیده میشود.
- بیوپسی برشی: یک نمونه با چاقوی کالبدشکافی برداشته میشود.
- بیوپسی پانچ: با استفاده از تیغه دایرهای کوچک، یک قسمت از بافت برداشته میشود.
روند پیشرفت این سرطان به چه صورت است؟
در مراحل اولیه این بیماری. رشد غیر طبیعی سلولها معمولاً به صورت لکههای مسطح ظاهر میشود. گزینههای اصلی درمانی برای مبتلایان به سرطان دهان و زبان شامل جراحی زبان (برداشتن جزئی یا کامل زبان برای سرطان زبان و پس از آن بازسازی گسترده)، پرتودرمانی، شیمیدرمانی و درمانهای تسکین دهنده است. اینها به تنهایی یا بهصورت ترکیبی قابل استفاده هستند. سرطان سلول سنگفرشی زبان که به عنوان سرطان زبان و دهان نیز شناخته میشود، نوعی سرطان تهاجمی است که اغلب افراد سالخورده را درگیر میکند.
پرتو درمانی برای بهبود بیماری
پرتودرمانی (رادیوتراپی)، پرتوهای پرانرژی مشابه پرتوهای X است که از تقسیم سلولهای سرطانی جلوگیری کرده و رشد تومور را کند میکند. رادیوتراپی ممکن است به دلایل زیر انجام گیرد:
- به عنوان روش اصلی درمان یا بعد از عمل جراحی
- همراه با شیمی درمانی به عنوان روش اصلی درمانی یا بعد از عمل جراحی
- برای رفع علائم سرطان پیشرفته زبان
رادیوتراپی همچنین میتواند تومورها را کوچک کرده و یا به طور کلی سلولهای سرطانی را از بین ببرد. پرتودرمانی با شدت مدوله شده، استفاده از دوزهای تابش خاص است که عوارض جانبی کمتری نسبت به تکنیکهای رادیوتراپی معمولی دارد. پرتودرمانی شامل پنج تا هفت هفته درمان روزانه است.
سخن آخر
بطور کلی علل سرطان زبان ترکیبی از عوامل محیطی و عوامل ژنتیکی است. تاکنون شایعترین عاملی که در بیشتر سرطانهای سر و گردن نقش دارد استفاده از دخانیات، به خصوص سیگار کشیدن است. همچنین مصرف مقادیر زیاد الکل خطر ابتلا به سرطان زبان را افزایش میدهد. اگر تشخیص این بیماری به موقع باشد، قبل از اینکه به سایر بافتها گسترش یابد، میزان درمان تقریباً ۹۰٪ است؛ بنابراین در صورت مشاهدهی هریک از نشانههای سرطان زبان هرچه زودتر برای انجام بررسیها و آزمایشات تکمیلی اقدام کنید.
اگر این مطلب برای شما مفید بود آن را با دوستان خود نیز به اشتراک بگذارید:
https://bit.ly/2YMIhnW | https://b2n.ir/j57005 |
https://1ea.ir/DPJB0uS | yun.ir/0ctbo2 |
https://cutt.ly/vRrujhr | http://iwo.ir/lc7xh |