سردردها را میتوان یکی از راجعترین دردها و اختلالات دانست که میتواند از میزان ضعیف تا شدید متغیر باشد. جالب است بدانید این دردها که ممکن است در گردن، جمجمه و پیشانی احساس شود، به دلیل درد در بافت مغز نیست، بلکه درد عضلات فک و عضلات جمجمه، گرفتگی عروق خونی نواحی مختلف صورت و جمجمه، اطراف چشم، سینوسها، گردن، پیشانی و… هستند؛ زیرا بافت مغز خود دارای حسگر نیست و به همین دلیل نمیتواند سبب ایجاد درد شود. انواع سردردها را میتوان با توجه به ماهیت و شدت درد، محلی که درد در آن وجود دارد و علت به وجود آمدن آن تقسیم کرد. در غفاری دایت میخواهیم راجع به انواع سردرد صحبت کنیم و انواع سردردهای عصبی، انواع سردردهای میگرنی، انواع سردرد پشت سر و همچنین انواع سردرد خطرناک را معرفی کنیم. پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
- سردرد چیست؟
- علل انواع سردرد چیست؟
- معرفی انواع سردردهای شایع
- درمان سردردهای ثانویه چگونه است؟
- علت سردرد تنگی نفس چیست؟
- دلایل سردرد ثانویه چیست؟
- علت سردرد تاری دید چیست؟
- دلیل سردرد لحظه ای چیست؟
- دلیل سرگیجه چیست؟
- بررسی علت انواع سردردها در موقعیت های مختلف
- سخن پایانی
سردرد چیست؟
درد در ناحیهی سر و بالای گردن را با عنوان سر درد (Hedeach) میشناسیم. سردرد منشا عصبی دارد و بافتها و ساختارهای احاطه کننده مغز با ملتهب و دردناک شدن فرد را آزار میدهد. یک بافت نازک به نام ضریع جمجمه، استخوانها، سینوسها، چشمها و گوشها را احاطه کرده است که در صورت ملتهب و دردناک شدن باعث درد در سر و گردن میشود. می توانید با متخصص مغز و اعصاب گفت و گو کنید .
همچنین بافت پوشانندهی مغز و نخاع یعنی مننژ هم در صورت ملتهب شدن باعث سردرد میشود. سردرد انواع مختلفی دارد که بر اساس منشا درد تقسیم بندی میشوند. هر کدام از انواع سردرد تظاهرات و بروزهای متفاوتی هم دارند.
علل انواع سردرد چیست؟
سردرد با فعال شدن عصبهای خاصی از رگهای خونی ایجاد میشود. عوامل مختلفی باعث فعال شدن عصبها شود. این عوامل شامل موارد زیر است.
- ژنتیک عامل انتقال بسیاری از بیماریها از والدین به فرزندان است. سردرد هم میتواند از طریق کروموزومها انتقال یابد.
- عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض دود و آلودگی، مواد شیمیایی، عطرها و مواد آلرژیزا باعث سردرد در بعضی افراد میشود. همچنین سر و صدا و تغییرات نور در محیط هم میتواند عامل سردرد باشد.
- تغییرات در الگوی خواب، یا وعدههای غذایی، مصرف بیش از اندازهی دارو یا تنش و اضطراب در شرایط زندگی عامل ایجاد کننده و تشدید کنندهی سردرد است.
- بیماریهایی مانند عفونت و التهاب گوش میانی (اوتیت)، التهاب گلو (اوتیت) و التهاب سینوسها (سینوزیت) ، تب، تومورها علت دیگری برای سردرد است.
- آسیبهای فیزیکی در سوانح رانندگی یا حوادث، یا ضربه به سر هم میتواند باعث بروز سردرد شود
معرفی انواع سردردهای شایع
در ادامه به شایع ترین سردردها از انواع سردرد، می پردازیم. شایع ترین آن ها عبارت اند از:
سردردهای اولیه یا ثانویه
سردردها در ابتدا از این منظر که نشانه ای از بیماری دیگر هستند یا خیر، تقسیم بندی می شوند. عبارت اند از:
- سردردهای اولیه: سردرد اولیه زمانی است که خود سردرد مشکل اصلی باشد. این نوع سردرد، علامت یک بیماری یا بیماری زمینه ای نمی باشد. درد ناشی از سردردهای اولیه می تواند ناتوان کننده باشد؛ اما سردردها خطری ندارند زیرا مغز نمی تواند احساس درد کند، بنابراین درد سردرد اولیه از التهاب قسمت های حساس در داخل و اطراف گردن و سر از جمله اعصاب، رگ های خونی و عضلات ناشی می شود . انواع مختلفی از سردردهای اصلی وجود دارد.
- سردرهای ثانویه: سردرد ثانویه در اثر بیماری دیگری ایجاد می شود که باعث می شود در گردن و سر ناحیه ی حساس به درد ایجاد شود. سردردهای ثانویه خیلی کم رخ می دهند ، اما ممکن است نسبت به سردردهای اولیه جدی تر باشند. سردردهای ثانویه می توانند نشانه هشدار یک بیماری زمینه ای جدی تر باشند.
۱- سردردهای اولیه
سردردهای اولیه انواعی از سردرد هستند که ناشی از بیماری دیگری نیستند. علت درد مغز سر، میتواند مربوط به آنها باشد. برخی از این انواع سردرد عبارتاند از:
سردرد تنشی
این رایجترین نوع سردرد است که سهچهارم از افرادی که سردرد دارند را تحت تاثیر قرار میدهد.
علت سردرد تنشی:
این سردرد در اثر انقباض عضلات گردن، صورت و فک ایجاد میشود. مطالعهای در سال ۲۰۲۰ نشان داد که سردرد تنشی ارتباط نزدیکی با استرس دارد. فردی که به سردرد تنشی مبتلاست ممکن است این علائم را تجربه کند:
- احساس این که یک باند محکم دور سرش پیچیده شده است
- درد مداوم و خفیفی در دو طرف سر
- احساس سفت شدن عضلات خصوصا در ناحیه پیشانی، فک، گردن یا شانهها
افراد مبتلا به سردرد تنشی اغلب این سردرد را نادیده میگیرند زیرا درد آن خفیف تا متوسط است، با فعالیت فیزیکی روزانه تشدید نمیشود و سبب ناتوانی نمیشود. با اینحال، اگر سردرد تنشی درمان نشود ممکن است به یک اختلال مزمن (طولانیمدت) تبدیل شود که سبب بروز علائم و عوارضی همچون این موارد میشود:
- اختلال خواب
- اختلال در عضلات و مفاصل فک
- اضطراب
- افسردگی
سردرد میگرنی
سردرد میگرنی بهعنوان سومین بیماری رایج و هفتمین بیماری ناتوانکننده در سرتاسر جهان شناخته میشود. بر اساس پرسشنامهای که در سال ۲۰۲۱ انجام شد، این بیماری تقریبا ۱۶% از جمعیت ایالات متحده را تحت تاثیر قرار میدهد.
سردردهای میگرنی شامل درد ضربان داری هستند که اغلب در یک طرف سر رخ میدهد، اما گاهی ممکن است در سمت دیگر سر نیز رخ دهد. درد وسط سر را میتوان به این بیماری نسبت داد.
برخی از رایجترین علائم سردرد میگرنی عبارتاند از:
- احساس سبکی سر
- اختلالات حسی نظیر تغییراتی در بینایی که بهعنوان “هاله یا اورا” شناخته میشود. تاری دید و سردرد میگرنی نیز با هم در ارتباطاند.
- حساسیت به نور یا صدا
- حالت تهوع
- استفراغ
این سردردها میتوانند به طور قابلتوجهی روی کیفیت زندگی فرد تاثیر بگذارند. در صورت عدم درمان، یک اپیزود میگرن ممکن است بین ۴ الی ۷۲ ساعت طول بکشد. تکرر اپیزودها در هر فردی متفاوت است، اما بسیاری از افراد در هر ماه، ۲ الی ۴ اپیزود میگرن را تجربه میکنند. بیماران این درد را بهصورت تیر کشیدن سر توصیف میکنند.
سردرد خوشهای
سردرد خوشهای معمولا بین ۱۵ دقیقه الی ۳ ساعت طول میکشد و ممکن است ۱ الی ۸ بار در روز رخ دهد. این سردردها ممکن است به طور مکرر به مدت ۴ الی ۱۲ هفته رخ دهند و سپس ناپدید شوند. سردردهای خوشهای، تقریبا در یکزمان مشابه در هر روز اتفاق میافتند. بین اپیزودهای این سردرد معمولا فرد هیچ علائمی ندارد. دورههای بهبودی موقت ممکن است ماهها یا حتی سالها طول بکشند.
سردردهای خوشهای اغلب شامل درد کوتاه اما شدیدی در اطراف یا پشت چشم و در یک سمت صورت هستند. این درد ممکن است به سایر قسمتهای صورت نیز منتشر شود.
علائم سردرد خوشهای عبارتاند از:
- قرمز شدن یا آبریزش چشم
- افتادگی یا ورم پلک
- مسدود شدن بینی یا آبریزش بینی
- کوچکتر (منقبض شدن) مردمک یک چشم
- عرق کردن پیشانی
- سوزش چشم و سردرد خوشهای نیز گاهی با هم رخ میدهند.
۲- سردردهای ثانویه
سردردهای ثانویه اغلب به دلیل برخی از بیماریها و اختلالات رخ میدهند و نشاندهنده وجود یک بیماری زمینهای هستند. این بیماریها نیز میتوانند علت درد مغز سر باشند. برخی از انواع سردردهای ثانویه عبارتاند از:
سردردهای سینوسی
سردردهای سینوسی با درد عمیق و مداومی در استخوان گونه، پیشانی یا روی پل بینی همراه هستند. این نوع سردرد زمانی اتفاق میافتد که سینوسها (حفرههایی در سر) ملتهب میشوند. سردرد سینوسی ناشی از عفونت سینوسها است، به همین خاطر ترشحاتی که از بینی خارج میشوند زرد یا سبز هستند (بر خلاف ترشحات شفاف در سردردهای خوشهای یا میگرنی).
برخی از علائم عفونت سینوس و سردرد سینوسی عبارتاند از:
- تشدید درد، درصورتیکه به سمت جلو خم شوید یا دراز بکشید.
- آبریزش بینی
- خستگی مفرط
- احساس درد در دندانهای بالایی
- تب
- ورم صورت
سردرد بعد از ضربه به سر
این نوع سردرد معمولا ۲ الی ۳ روز پس از ضربه به سر آغاز میشود. برخی از علائم این نوع سردرد عبارتاند از:
- درد مداوم اما خفیفی که گاهی تشدید میشود.
- سرگیجه
- سبکی سر
- مشکل در تمرکز
- مشکلات حافظه
- خسته شدن زودهنگام
- کجخلقی
اگر این نوع سردرد در عرض چند هفته بهتر نشد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو (MOH)
مصرف طولانیمدت و بیش از حد از دارو برای درمان سردرد میتواند منجر به بروز این نوع سردرد ثانویه شود. این سردرد را با عنوان “سردرد برگشتی” نیز میشناسند. یکی از دلایل بروز MOH این است که فرد برای مدتی بیش از ۳ ماه و در هر ماه ۱۰ روز مسکن مصرف کرده است. در این شرایط، داروهایی که فرد برای درمان سردردهای میگرنی مصرف میکند منجر به بروز سردردهای بیشتری میشوند. برخی از علائم MOH عبارتاند از:
- حالت تهوع
- اضطراب
- تحریکپذیری
- ضعف و سستی
- بیقراری
- مشکل در تمرکز
- مشکلات حافظه
- افسردگی
سردردهای هورمونی
نوسانات هورمونی در زنان مانند تغییر در میزان استروژن، باعث سردرد ایجاد شود. میزان استروژن در اثر قاعدگی ، قرص های جلوگیری از بارداری و بارداری تغییر می کند. آن سردردهایی که به طور خاص با چرخه قاعدگی مرتبط هستند به عنوان میگرن قاعدگی نیز شناخته می شوند. این نوع سردرد می تواند درست قبل ، حین یا بلافاصله بعد از قاعدگی و همچنین در حین تخمک گذاری رخ دهد. مسکن های OTC مانند ناپروکسن (Aleve) یا داروهای تجویزی مانند فرواتریپان (Frova) می توانند برای کنترل این درد کار کنند.
سردردهای کافئین
کافئین زیاد شیمی مغز را تغییر می دهد و جریان خون در مغز را تحت تاثیر قرار می دهد. وجود بیش از اندازه کافئیت یا ترک یکدفعه ای آن، باعث سردرد می شود. زیرا شما مغز خود را برای داشتن مقداری کافئین روزانه عادت داده اید. اگر به تدریج آن را کاهش دهید؛ دچار سردرد نمی شوید.
سردردهای حرکتی
بعد از انجام فعالیت های حرکتی شدید مانند وزنه برداری های سنگین، دویدن و مقاربت جنسی رخ می دهد. زیرا انجام این موارد، جریان خون در جمجه را به قدری افزایش می دهد که سردردهای ضربان دار در دو طرف سر را به وجود می آورد. خیلی طولانی نم یباشد و با داروهای ضد درد ، مانند آسپیرین و ایبوپروفن (Advil) کاهش می یابد. اگر سردردهای ناشی از ورزش دارید ، حتماً به پزشک مراجعه کنید. در برخی موارد ، ممکن است نشانه ای از یک بیماری جدی زمینه ای باشد.
سردردهای فشار خون بالا
اگر دارای فشار خون بالا باشید؛ در صورتی که شدت یابد در دو طرف سر احساس درد ایجاد می کند که با هر فعالیتی افزایش می یابد. این یک وضعیت اضطراری و خطرناک می باشد که نیاز به درمان فوری دارد. در کنار سردرد علائم دیگری از جمله تغییراتی در بینایی ، بی حسی یا سوزن سوزن شدن ، خون دماغ ، درد قفسه سینه یا تنگی نفس را بروز می دهد.
سردردهای برگشتی
مصرف بیشتر از ۱۵ روز داروهای OTC مانند استامینوفن ، ایبوپروفن ، آسپیرین و ناپروکسن بدن را به آن ها عادت می دهد. به طوری که در صورت قطع آن دچار سردرد بدی می شوید. یکی از انواع سردرد می باشد که با نام سردردهای بیش از حد دارویی نیز شناخته می شوند. راه درمان قطعی آن همان ترک یهویی است که در ابتدا کمی درد را باید تحمل کنید.
درمان سردردهای ثانویه چگونه است؟
در بیشتر موارد، سردردها در عرض ۴۸ ساعت از بین میروند. اگر سردردی دارید که بیش از دو روز طول میکشد یا شدت سردرد افزایش مییابد، باید برای کمک گرفتن به پزشک خود مراجعه کنید. اگر سردردی دارید که بیش از ۱۵ روز از ماه، در طی یک دوره سه ماهه مرتب تکرار میشود، ممکن است دچار سردرد مزمن شده باشید. در اینصورت حتی اگرسردرد شما با آسپیرین یا ایبوپروفن کنترل می شود هم، باید پزشک شما را ویزیت نماید.
علت سردرد تنگی نفس چیست؟
تنگی نفس یا دیسپنی یکی از شایعترین علائم هیپوکسمی است. افزون بر کمبود نفس، تنگی نفس ممکن است شامل احساس تنگی در قفسه سینه، تنفس سریع یا احساس ناتوانی در دریافت اکسیژن کافی باشد. جمع شدن لب ها به حالت غنچه یا سوزش سوراخ های بینی هنگام تنفس نیز ممکن است رخ دهند.
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) با شرایطی به نام هیپوکسی مرتبط است که به واسطه کمبود اکسیژن در خون رخ می دهد. این شرایط بار کاری مضاعف بر قلب وارد می کند و موجب کندی عملکردهای بافتی می شود. همچنین، بیماری مزمن انسدادی ریه با هایپرکاپنی مرتبط است که به واسطه سطوح بیش از حد دی اکسید کربن در بدن رخ می دهد. سردردهای مرتبط با بیماری مزمن انسدادی ریه به واسطه کمبود اکسیژن در مغز در ترکیب با دی اکسید کربن بیش از حد شکل می گیرند. این سردردها بیشتر هنگام صبح پس از بیدار شدن از خواب به واسطه انباشت دی اکسید کربن در خون هنگام خواب رخ می دهند.
دلایل سردرد ثانویه چیست؟
زمانی میگوییم به سردرد ثانویه دچار شدیم که سردرد فعلی، ناشی از بیماری دیگری باشد. درواقع سردرد ثانویه از علائم بیماریهایی است که میتوانند اعصاب حساسبه درد را فعال کنند. علل زیادی با طیف متغیری از شدت درد، میتوانند موجب سردردهای ثانویه شوند. دلایل احتمالی سردردهای ثانویه به شرح زیر میباشد:
- سینوزیت حاد: عفونت، التهاب و تورم در حفرهها و سینوسهای بینی و اطراف آن
- پارگی عروق: دایسکشن کاروتید یا مهرهای
- لختهی خونی
- آنوریسم مغزی: برآمدگی سرخرگی مغزی، این برآمدگی مثل توتی است که از ساقه آویزان باشد و امکان پارگی یا نشتی نیز دارد.
- اختلال ساختاری عروق مغزی AVM: اختلال ساختاری بهصورت یک کلاف است که سرخرگها و سیاهرگها بههم متصل میشوند. در اینصورت اعمال حیاتی مختل میشوند.
- تومور مغزی: توده یا رشد غیرطبیعی سلولهای مغزی است.
- مسمومیت با کربن مونوکسید: در صورتیکه درصد کربنمونوکسید هوا افزایش یابد، گلبولهای قرمز بدن کربنمونوکسید را جایگزین اکسیژن میکنند که میتواند موجب آسیب بافتی جدی و حتی مرگ شود.
- اختلال ساختاری کیاری: مشکلات ساختاری در پایهی جمجمه، در واقع گسترش بافت مغز به کانال نخاعی که به آن فشار وارد میکند.
- آسیب و صدمه: هر گونه حادثه منجربه جراحت که عملکرد مغز را تحتتاثیر قرار میدهد.
- دهیدراسیون یا کمآبی: زمانیکه آبی که بدن ازدستمیدهد، بیش از آب مصرفی باشد و بدن برای عملکرد طبیعی خود آب لازم را نداشتهباشد.
- مشکلات دندانی
- تب کریمه کنگو
- عفونت گوش میانی: ممکن است عامل آن باکتری یا ویروس باشد. عفونت گوش باکتریایی معمولا دردناک است.
- انسفالیتیس (عفونت مغزی): عفونت مغزی دلایل زیادی دارد، که رایجترین علت آن عفونتهای ویروسی است. انسفالیتیس گاهی ممکن است باعث بهوجودآمدن علائم شبه آنفولانزا مثل تب یا سردرد شود، همچنین میتواند باعث افکار گیجکننده، تشنج، اختلال حسی یا حرکتی شود.
- التهاب عروقی: عفونتی است که در غشای سرخرگها اتفاقبیفتد.
- گلوکوما (آب سیاه): اغلب زمانی اتفاقمیافتد که فشار چشم بالا، باعث آسیب به عصب اپتیک شود.
- خماری
- فشار خون بالا
- آنفولانزا
- خونریزی داخل قاعدهی مغز: تجمع خون در جمجمه که غالبا در اثر پارگی رگ خونی رخ میدهد.
- عوارض داروهایی که برای درمان بیماریهای دیگر استفادهمیشود.
- مننژیت: درواقع عفونت مننژ (پردهی پوشانندهی مغز و نخاع) است.
- گلوتامات مونو سدیم (MSG)
- مصرف بیرویهی مسکنها
- اختلال و حمله پانیک: اپیزودهای ناگهانی ترس شدید که محرک آغازی واکنشهای فیزیکی مختلفی هستند، که هیچ خطر یا عامل واقعی برای آن وجود ندارد. همچنین فرد حس میکند کنترل خود را ازدستداده و حملهی قلبی و یا حتی حس مرگ به وی دستدادهاست.
- سردردهای ناشی از فشار خارجی مثل سردردی که ناشی از فشار حاصل از جسم سنگین باشد، مثل کلاه ایمنی سنگین
- سودو تومور مغزی (تومور کاذب): زمانیکه به دلیل نامشخصی فشار داخل مغزی افزایش یابد و علائم تومور را داشتهباشیم، در حالیکه در واقع توموری وجود ندارد.
- سکته مغزی: سکته زمانی رخ میدهد که خونرسانی به بافت مغز متوقف شود یا در روند اکسیژنرسانی و عرضهی مواد مغذی به بافت مغز، اختلال ایجاد شود. در اینصورت، در طی چند دقیقه، سلولها بهسمت مرگ پیش میروند.
- توکسوپلاسموزیس: بیماری که در نتیجه عفونت با توکسوپلاسما گُنِدی ایجاد میشود. این عفونت در اثر خوردن گوشت آلودهی نپخته، قرارگرفتن در معرض مدفوع عفونی گربه، انتقال از مادر به جنین در حین بارداری، منتقل میشود.
- نورالژیای عصب سه قلو: دردی مزمن که عصب تریژمینال را تحتتاثیر قرار میدهد. این عصب حس صورت را به مغز میبرد.
- سردردهای معروف به بستنی (ice cream) که با عنوان مغز یخزده شناختهمیشود.
- سردردهای اسپینال (ستون فقرات) که میتواند به خاطر کاهش فشار یا حجم مایع نخاعی باشد، یا حتی بهدلیل بیهوشی از ناحیهی ستون فقرات رخ دهد.
- سردرد ناشی از دیسک گردن.
سردردهای صاعقهای، شامل سردردهای ناگهانی و شدید که مجموعهای از دلایل باعث بهوجودآمدن آن میشوند.
علت سردرد تاری دید چیست؟
سردرد و تاری دید به طور همزمان میتواند علائمی از یک بیماری زمینه ای مانند میگرن و افت قند خون باشد. به طور کلی، بیماری های زمینه ای که منجر به سردرد و تاری دید به طور همزمان میشوند، معمولا علائم دیگری را هم بروز میدهند. برخی از این شرایط میتوانند عوارض جدی داشته باشند.
سردرد بسیار شایع است و بیشتر افراد آن را تجربه کرده اند. اما سردرد فقط در برخی افراد ممکن است باعث تاری دید شوند. این شرایط به ندرت رخ میدهد. با این حال، پزشکان شرایط بسیار کمتری را با تاری دید و سردرد مرتبط میدانند، مخصوصاً زمانی که همزمان رخ دهند.
برخی از بیماری های زمینه ای که میتوانند باعث سردرد و تاری دید همزمان شوند، عبارتند از:
میگرن
میگرن حداقل بر ۱۰% از افراد تاثیر میگذارد. سردردهای میگرنی میتوانند باعث درد شدید ضربان دار در بخشی از سر شوند. تقریباً یک سوم افراد مبتلا به میگرن، اختلالات بینایی مانند تاری دید را نیز تجربه میکنند. برخی دیگر از علائم مرتبط با میگرن عبارتند از:
- دید تونلی
- تهوع و استفراغ
- حساسیت به نور و صدا
- دیدن هاله ای از نور در اطراف اجسام
- از دست دادن کامل یا جزئی موقت بینایی
- اجسامی که نزدیکتر یا دورتر از آنچه هستند به نظر میرسند.
- خطوط زیگزاگی که در سراسر میدان دید حرکت میکنند.
بیشتر افراد قبل از شروع سردرد، مشکلات بینایی را تجربه میکنند، اما این علائم ممکن است در طول سردرد نیز رخ دهند. علائم بصری میگرن کوتاه مدت هستند و یک ساعت یا کمتر طول میکشند. افراد معمولاً میتوانند علائم میگرن را با مسکن های بدون نسخه (OTC) مانند ایبوپروفن و آسپرین یا داروهای تجویزی مانند سوماتریپتان یا ارگوتامین درمان کنند. مصرف به موقع این داروها، معمولا تاثیر بیشتری در روند درمان دارند.
افت قند خون
سطح قند خون به طور طبیعی در طول روز و بین وعده های غذایی افزایش و کاهش مییابد. با این حال، اگر سطح قند خون کاهش پیدا کند و کمتر از ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) شود احتمال بروز هیپوگلیسمی وجود دارد. هیپوگلیسمی، بدون درمان میتواند بسیار خطرناک باشد. این بیماری میتواند باعث سردرد و تاری دید شود. سایر علائم و نشانه های کاهش سطح قند خون، عبارتند از:
- گیجی
- ضعف
- گرسنگی
- حالت تهوع
- رنگ پریدگی
- خواب آلودگی
- احساس لرزیدن
- ضربان قلب سریع
- سرگیجه یا سبکی سر
- تحریک یا بی حوصلگی
- عرق کردن، سردی و لرز
- عدم هماهنگی بین دست و پا
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن در زبان، لب ها یا گونه ها
سکته مغزی
سکته مغزی ممکن است در اثر پارگی رگ های خونی در مغز رخ دهد. پزشکان به این وضعیت سکته مغزی هموراژیک میگویند که میتواند باعث تاری دید در یک یا هر دو چشم و سردرد ناگهانی و شدید شود. علائم دیگر آن عبارتند از:
- گیجی
- مشکل در صحبت کردن و درک گفتار
- مشکل در راه رفتن، سرگیجه و از دست دادن هماهنگی یا تعادل
- بی حسی یا ضعف بازو، صورت یا پا، به خصوص در یک طرف بدن
سکته مغزی بدون درمان سریع ممکن است باعث عوارض جدی و ناتوان کننده دائمی شود. اگر فردی فکر میکند که خود یا اطرافیانش دچار سکته مغزی شده است، باید فورا با اورژانس تماس بگیرد.
آسیب تروماتیک مغز
آسیب مغزی تروماتیک (TBI) آسیبی است که در عملکرد طبیعی مغز اختلال ایجاد میکند. ضربه مغزی یکی از انواع TBI است که در نتیجه ضربه به سر ایجاد میشود. علائم TBI به بخشی از مغز که آسیب تحت تاثیر قرار داده و میزان آسیب بستگی دارد. اگرچه برخی از علائم TBI میتوانند بلافاصله ظاهر شوند، برخی دیگر ممکن است روزها تا هفته ها طول بکشد تا بروز پیدا کنند. افراد مبتلا به TBI خفیف اغلب سردرد و تاری دید را تجربه میکنند. سایر علائم شایع TBI خفیف عبارتند از:
- گیجی
- سرگیجه و سبکی سر
- خواب آلودگی
- تهوع و استفراغ
- طعم بد در دهان
- حساسیت به نور یا صدا
- تغییر در عادات خواب
- صدای زنگ زدن در گوش
- تغییرات در خلق و خو یا رفتار
- مشکل در توجه، تفکر، حافظه یا تمرکز
- از دست دادن هوشیاری برای چند ثانیه تا چند دقیقه
افراد مبتلا به TBI متوسط تا شدید اغلب سردردی را تجربه میکنند که با گذشت زمان بدتر میشود. سایر علائم TBI متوسط تا شدید عبارتند از:
- لکنت زبان
- تشنج
- ناتوانی در بیدار شدن
- از دست دادن هماهنگی
- از دست دادن هوشیاری
- استفراغ و حالت تهوع مداوم
- افزایش گیجی، آشفتگی یا بی قراری
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن در بازوها یا پاها
TBI های خفیف، مانند ضربه مغزی، ممکن است فقط نیاز به نظارت و مراقبت از خود داشته باشند. افراد مبتلا به TBI خفیف باید انجام برخی فعالیتها که ممکن است به مغز فشار وارد کند یا خطر آسیب مجدد را افزایش دهد، مانند کار با کامپیوتر یا ورزش کردن را به طور موقت محدود کنند. افراد مبتلا به TBI متوسط تا شدید نیاز به مراقبت های اورژانسی دارند و باید فورا به دنبال درمان و مراقبت های پزشکی باشند.
مسمومیت با مونوکسید کربن
مونوکسید کربن گازی بی بو، بی رنگ و بی مزه است که در دودهای حاصل از سوختن سوخت وجود دارد. هنگامیکه افراد مونوکسید کربن تنفس میکنند، به هموگلوبین که پروتئین قرمز خون است که اکسیژن را در سراسر بدن حمل میکند، متصل میشود. وقتی هموگلوبین به مونوکسید کربن متصل میشود، خون نمیتواند اکسیژن را به اندام ها و بافت ها برساند.
مسمومیت با مونوکسید کربن بسیار خطرناک است و علائم مختلفی را ایجاد میکند، زیرا از رسیدن اکسیژن به مغز و قلب جلوگیری میکند. سردرد و مشکلات بینایی، مانند تاری دید، از علائم شایع مسمومیت با مونوکسید کربن هستند. سایر علائم آن عبارتند از:
- سرگیجه
- ضعف
- گیجی
- درد قفسه سینه
- علائم شبیه آنفولانزا
- ناراحتی معده و استفراغ
افراد مبتلا به مسمومیت خفیف تا متوسط با مونوکسید کربن باید از گاز سمی دور شده و به دنبال درمان فوری پزشکی باشند. آنها همچنین باید با اورژانس تماس بگیرند.
دلیل سردرد لحظه ای چیست؟
علت سردردهای ناگهانی هنوز ناشناخته است و هیچ دلیل واضحی برای سردردهای رعد و برقی وجود ندارد. با این حال پزشکان میگویند علت سردردهای ناگهانی میتواند نشان از وجود بعضی از مشکلات دیگر در بدن باشد. از جمله:
- خونریزی بین مغز و غشاهای پوشاننده مغز
- پارگی رگ خونی در مغز
- پارگی در دیواره سرخرگی که خون را به مغز میرساند
- نشت مایع مغزی نخاعی (معمولا به دلیل پارگی پوشش اطراف ریشه عصبی در ستون فقرات)
- مرگ بافت یا خونریزی در غده هیپوفیز
- وجود لخته خون در مغز
- افزایش شدید فشار خون
- عفونتهایی مانند مننژیت یا آنسفالیت
- سکته مغزی ایسکمیک
در برخی موارد ممکن است دلیل فیزیکی برای علت سردرد ناگهانی پیدا نشود. این نوع سردردها به دلیل یک اختلال سردرد خوشخیم مکرر ایدیوپاتیک در نظر گرفته میشود. این اختلال نوعی سردرد میگرنی است و معمولا تهدید کننده زندگی نیست. گفتنی است که این اختلال پس از آزمایش قابل تشخیص است.
در حالی که شاید علت سردرد ناگهانی مشخص نشود، مواردی وجود دارد که محرکهای رایج این نوع سردرد هستند. این محرکها عبارتند از:
- مشکلات حرکت رودهای که باعث زور زدن میشود
- فعالیت جنسی
- فعالیت بدنی
- صدمه
دلیل سرگیجه چیست؟
عوامل زیادی هستند که باعث احساس سرگیجه و خستگی در شما خواهند شد. گاهی عوامل موقت علت سرگیجه هستند و به همان سرعتی که میآیند برطرف خواهند شد. اگر شما غالباً احساس سرگیجه، خستگی و بیحالی دارید؛ برای تشخیص بهتر موضوع باید به پزشک مراجعه کنید.
سرگیجه به علت قند خون پایین
بدن برای تامین انرژی خود به قند و یا گلوکز نیاز دارد. زمانی که سطح قند خون بدن پایین بیاید، شما احساس سرگیجه و خستگی خواهید داشت و در بدنتان احساس لرزش دارید. قند خون پایین غالباً از عوارض انسولین و دیگر داروهاییست که برای درمان دیابت از آنها استفاده میشود. این داروها در اصل سطح قند خون بدن را پایین میآورند ولی اگر دوز مصرفی آنها به درستی رعایت نشود، سطح قند خون میتواند به سرعت پایین رود.
اگر فرد به دیابت مبتلا نباشد، امکان ابتلا به هیپوگلیسمی (hypoglycemia) وجود دارد. این حالت زمانی اتفاق میافتد که فرد برای مدت زمانی غذا نخورد و یا بدون اینکه چیزی بخورد مقدار زیادی الکل مصرف کرده باشد. بنابراین قند خون پایین میتواند علت سرگیجه باشد.
دیگر نشانههای قند خون پایین شامل:
- ضربان قلب بالا
- عرق کردن زیاد
- لرز شدید
- گرسنگی
- بیقراری
- گیجی
مواد غذایی سرشار از کربوهیدرات به سرعت میتوانند سطح قند خون را به مقدار نرمال برگردانند. در موقع افت قند خون توصیه میشود که فرد یک لیوان آب میوه بنوشد یا اینکه یک آبنبات را درون دهان خود مزه مزه کند. بعد از اینکه مقداری حال عمومی فرد مساعد شد، باید از مواد غذایی مغذی تغذیه کند.
اگر به صورت مداوم حالت هیپوگلیسمی به فرد دست بدهد، لازم است که داروهای دیابتی فرد یک بار دیگر تنظیم شوند. برای اینکه سطح قند خون در طول روز ثابت بماند بهتر است که در طول روز از وعدههای غذایی متعدد با حجم کم استفاده کرد.
سرگیجه بر اثر فشار خون پایین
زمانی که خون در سطح کل بدن جریان دارد، فشاری را به دیوارهی رگها وارد میکند که به آن فشار خون گفته میشود. زمانی که فشار خون افت میکند فرد ممکن است احساس سرگیجه، سبکی سر یا بیحالی را تجربه کند.
برخی دیگر از نشانههای فشار خون پایین عبارتند از:
- حالت تهوع
- تشنگی
- تاری دید
- نفسهای سریع و سطحی
- رنگ پریدگی
- اختلال در تمرکز
عواملی همچون مشکلات قلبی، مصرف برخی داروها، جراحتهای جدی، از دست رفتن آب بدن و کمبود ویتامینها میتوانند سبب افت فشار خون شوند. اگر این اختلالات و مشکلات حل شوند، فشار خون شما به حالت طبیعی خود بازخواهد گشت.
روشهایی که باعث افزایش فشار خون خواهد شد عبارتند از:
- اضافه کردن نمک بیشتر به رژیم غذایی
- نوشیدن آب بیشتر برای افزایش میزان حجم خون بدن
- پوشیدن جورابهای واریس (support stockings)
کم خونی و ارتباط آن با سرگیجه
گلبولهای قرمز خون، اکسیژن را به اندامها و بافتهای بدن منتقل میکنند. زمانی که به کمخونی (anemia) مبتلا هستید، بدن مقدار کافی گلبول قرمز نخواهد داشت، یا اینکه این سلولها کار خود را به درستی انجام نخواهند داد. کمبود اکسیژن هم باعث احساس گیجی و بیحالی خواهد شد.
نشانههای کمخونی عبارتند از:
- نفس کم آوردن
- ضعف
- ضربان قلب شدید
- سردرد
- دست و پای سرد
- پوست رنگ پریده
- درد سینه
خونریزی، کمبود مواد مغذی و ویتامینها و نقص در مغز استخوان از جمله عوامل احتمالی به وجود آورندهی کمخونی هستند.
سرگیجه به دلیل سردردهای میگرنی
میگرن از دیگر علائم سرگیجه است. سردردهای میگرنی (Migraines) از نوع سردردهای شدید نبضدار هستند که معمولا چند ساعت تا چند روز طول میکشد.
افراد درگیر میگرن علاوه بر سردرد ممکن است علائم دیگری را تجربه کنند؛ مانند:
- تغییرات در دید، مانند دیدن فلشهای نوری و رنگ در میدان دید
- حالت تهوع و استفراغ
- حساسیت به نور و صدا
- احساس سبکی سر
- بیحالی
افراد مبتلا به میگرن، حتی در صورتی که سردرد هم نداشته باشند، میتوانند احساس سرگیجه و دوران سر را تجربه کنند. حس دوران سر از چند دقیقه تا چند ساعت ادامه خواهد داشت. برای جلوگیری از بروز سردردهای میگرنی، فرد باید از عوامل تحریککنندهی بروز میگرن مانند الکل، کافئین و لبنیات دوری کند. داروهای میگرن در دو فرم عرضه میشوند:
- داروهای پیشگیرانه. مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد تشنج – این داروها از بروز میگرن پیش از وقوع جلوگیری خواهند کرد.
- داروهای کاهشدهندهی درد. مانند داروهای مسکن غیر استروئیدی (NSAID pain relievers) و داروهای گروه تریپتان (triptan). مصرف این داروها به محض شروع دردهای میگرنی بسیار کمککننده خواهند بود.
تاثیر مصرف دارو در بروز سرگیجه
برخی از داروها موجب سرگیجه و بیحالی میشوند و این مسئله جز عوارض جانبی آنها به شمار میرود، این داروها عبارتند از:
- داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین (fluoxetine) و ترازودون (trazodone)
- داروهای ضد تشنج مانند والپروات (divalproex)، گاباپنتین (gabapentin) و پرِگابالین (pregabalin)
- داروهای پایین آورندهی فشار خون مانند مهارکنندههای آنزیم تبدیلکننده آنژیوتانسین (ACE inhibitors)، مسدودکنندههای بتا (beta-blockers) و داروهای ادرارآور (diuretics)
- ریلکسکنندههای عضلات مانند سیکلوبنزاپرین (cyclobenzaprine) و متازولون (metaxalone)
- قرصهای خواب همچون دیفنهیدرامین (diphenhydramine)، تمازپام (temazepam)، زولپیدم (zolpidem) و سزوپیکلون (eszopiclone)
اگر هر کدام از این داروها را مصرف میکنید و باعث احساس سرگیجه و بیحالی شما میشود، از پزشک خود بخواهید که دوز دارو را تغییر داده و یا آن را با داروی دیگری جایگزین کند.
نقش ریتم غیر طبیعی قلب در احساس گیجی سر
ریتم طبیعی قلب آوای لاب- داب را ایجاد میکند. زمانی که ضربان قلب غیر طبیعی باشد یا به اصطلاح فرد به آریتمی قلبی (arrhythmia) مبتلا باشد، قلب بسیار آهسته و یا سریعتر از حالت عادی خواهد زد. حتی گاهی امکان دارد که ضربان قلب به صورت کامل متوقف شود.
علاوه بر سرگیجه و بیحالی دیگر نشانههای آریتمی قلبی عبارتند از:
- غش کردن و از حال رفتن
- نفس کم آوردن
- درد سینه
پزشک با تجویز داروهای رقیقکنندهی خون یا داروهای کنترلکنندهی فشار خون میتواند ریتم نامنظم قلب شما را درمان کند. از مصرف خودسرانهی کافئین، الکل و داروهای سرماخوردگی خودداری کنید. این مواد باعث اختلال در ریتم قلبی شما خواهند شد.
سندروم خستگی مزمن از جمله علتهای سرگیجه
سندروم خستگی مزمن (Chronic fatigue syndrome (CFS)) عارضهای است که در آن حتی بعد از یک خواب خوب هم فرد احساس خستگی بیش از حد دارد. علائم این سندروم شامل احساس سرگیجه و دشوار بودن حفظ تعادل است.
سندروم خستگی مزمن احتمالا با این علائم همراه است:
- مشکلات خواب
- مشکلات حافظه و عدم تمرکز
- درد ماهیچهها و مفاصل
- سردرد
- آلرژی و حساسیت به مواد غذایی، داروها و یا دیگر ترکیبات
درمان سندروم خستگی مزمن شاید سخت باشد، چرا که انواع مختلفی دارد و در هر کسی به شکلی خاص بروز میکند. پزشک شما علائم منحصر به فرد شما را با دارو و جلسات مشاورهای برطرف خواهد کرد
سرگیجه به دلیل التهاب گوش داخلی
عفونتهای سادهای که در طول سرماخوردگی یا آنفولانزا رخ میدهند میتوانند باعث التهاب نورونهای بخش دهلیزی گوش داخلی (vestibular) شوند. این نورونها پیامها را از گوش به مغز میبرند و باعث میشوند که شخص سرپا ایستاده و تعادل خود را حفظ کند. تورم سیستم دهلیزی گوش داخلی میتواند علت سرگیجه و احساس دوران سر باشد. گاهی هم شخص احساس بیحالی و خستگی خواهد داشت.
نشانههای بیماری التهاب گوش داخلی عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- عدم تمرکز
- تاری دید
یک ویروس میتواند باعث بیماری التهاب گوش داخلی شود. بنابراین آنتیبیوتیک نمیتواند اثربخش باشد، اما سرگیجه و باقی علائم بعد از چند روز برطرف خواهد شد.
از دست رفتن آب بدن علتی برای سرگیجه
از دست رفتن آب بدن یا دهیدراته شدن (Dehydration) زمانی اتفاق میافتد که بدن آب و مایعات کافی را دریافت نکند. اگر فرد مقدار کافی آب ننوشد، دهیدراته خواهد شد. معمولا در فصلهای گرم سال افرادی که مجبور هستند ساعتهای طولانی در فضای باز کار یا ورزش کنند به این عارضه و گرمازدگی دچار میشوند.
علائم از دست رفتن آب بدن عبارتند از:
- سرگیجه
- بیحالی
- عدم دفع ادرار یا حجم کم ادرار
- گیجی
برای حل این مشکل باید به مقدار کافی آب نوشید یا محلولهای الکترولیت مانند گیترید (Gatorade) مصرف کرد. اگر فرد مقدار زیادی آب از دست داده باشد، باید به بیمارستان مراجعه کند و مایعات درون وریدی (intravenous (IV) fluids) دریافت کند.
بررسی علت انواع سردردها در موقعیت های مختلف
درد در ناحیهی سر و بالای گردن را با عنوان سر درد (Hedeach) میشناسیم. سردرد منشا عصبی دارد و بافتها و ساختارهای احاطه کننده مغز با ملتهب و دردناک شدن فرد را آزار میدهد. یک بافت نازک به نام ضریع جمجمه، استخوانها، سینوسها، چشمها و گوشها را احاطه کرده است که در صورت ملتهب و دردناک شدن باعث درد در سر و گردن میشود.
۱. علت سردرد تو پریودی
هورمونها نقش اصلی را در سردرد پریودی ایفا میکنند، چرا که در واقع این هورمونها هستند که واکنش بدن نسبت به درد را کنترل میکنند. زمانی که سطح استروژن و پروژسترون در بدن نوسان پیدا میکند، بدن خانمها نسبت به سردرد آسیبپذیرتر میشود. زمانی که فرد در آستانه پریودی دچار سردرد میشود، علت این سردرد پریودی به خاطر سندروم پیش از قاعدگی یا میگرن قاعدگی است.
میزان هورمونهای پروژسترون و استروژن در بدن خانمها پیش از شروع پریودی، به پایینترین میزان خود میرسد و ریزش دیوارههای رحم با خونریزی شروع میشود.
از روز سوم، میزان استروژن کمکم زیاد شده تا بدن برای تخمکگذاری آماده شود. روند صعودی افزایش استروژن تا پیش از تخمکگذاری و روز چهاردهم پریودی ادامه دارد. بعد از تخمکگذاری، دوباره سطح هورمون استروژن پایین میآید و هورمون پروژسترون از اواسط هفته سوم چرخه پریودی افزایش مییابد تا دیوارههای رحم ضخیم شده و شرایط برای بارداری احتمالی و نگهداری نطفه آماده شود.
از روز بیستوهشتم به بعد دوباره میزان هورمونها به کمترین سطح خود رسیده و چرخه قاعدگی دوباره شروع میشود. این نوسانات هورمونی در طول دوره پریودی باعث ایجاد سردردهای هورمونی و میگرن قاعدگی میشوند.
۲. علت سردرد جلو آفتاب
- به گفته متخصصین طب سنتی، گذشته از کاهش مایعات بدن و از دست رفتن رطوبت موردنیاز، عمده علت سردردهای فصل گرما، افزایش گرما و حرارت بدن، به هر علتی است و از افزایش صفرا که خلط گرم و خشکی است، در بدن بروز پیدا میکند.
- گرمی مزاج زیاد و خارج از تعادل, بیش از حد در معرض آفتاب بودن، در معرض گرمای زیاد بودن، شنیدن صداهای بلند، خشم، بو کردن گرمیها مانند عطرهای گرم و خوردن زیاد مواد غذایی از طبع گرم و عامل ایجاد سردرد گرم است.
- در تابستان که گرما و حرارت کبد بالا میرود، سردردهایی از این قبیل زیاد میشود، علت آن هم این است که بر اثر گرمای کبد، صفرای اضافی در معده ترشح میشود و بخارات آن ایجاد سردرد میکند.
- فراموش نکنید که یک نشانه سردردهای صفراوی این است که از بعدازظهر شروع شده و خورشید هر چه به وسط آسمان نزدیک میشود، سردردهای فرد صفراوی هم افزایش مییابد.
۳. علت سردرد حین تمرین بدنسازی
پزشک ها سردردهای ورزشی را به دو دسته تقسیمبندی میکنند:
- سردردهای اولیه
- سردردهای ثانویه
سردردهای اولیه در بدنسازی
سردردهای اولیه معمولاً بدون آسیب هستند و خبر از مشکل جدی نمیدهند و غالباً با مصرف داروهای ساده برطرف میشوند. نشانههای سردرد ورزشی اولیه عبارتند از:
- به عنوان سردردهای تپشی توصیف میشوند.
- در حین یا بعد از ورزش سنگین رخ میدهند.
- بیشتر در دو طرف سر حس میشوند.
دلایل سردردهای ورزشی اولیه
علت دقیق این سردردها ناشناخته هستند یک تئوری ادعا دارد که ورزش سنگین، باعث اتباع رگهای خونی میشود و این رگها در جمجمه باعث این نوع سردرد میشوند.
سردردهای ثانویه در بدنسازی
سردردهای ثانویه غالباً حاکی از مشکلات جدی هستند، این مشکلات یا مربوط به مغز هستند. مثلاً خونریزی یا تومور و یا بیرون از مغز با مانند بیماریهای عروق کرونری این دسته از سردردها نیازمند درمان فوری و مراقبت پزشکی هستند. نشانه های سردرد ورزشی ثانویه عبارتند از:
- تهوع
- از دست دادن هوشیاری
- بینایی دوبل
- سفتی در عضلات گردن
سردردهای ورزشی اولیه ممکن است چیزی حدود ۵ دقیقه تا ۴۸ ساعت طول بکشند. در حالی که سردردهای ورزشی ثانوینه حداقل یک روز و گاهاً چند روز به طول میانجامد.
۴. علت سردرد حین رابطه
سردردهای جنسی معمولا به علت افزایش فشار خون در حین اوج لذت جنسی اتفاق می افتد. گاهی اوقات سردرد مقاربتی زمانی رخ می دهد که فرد تحت تاثیر استرس عاطفی شدیدی قرار دارد. عللی دیگری نیز وجود دارند که می توانند موجب ایجاد این نوع سردرد شوند. این علل عبارتند از :
آنوریسم مغزی
یک بیرون زدگی بصورت حباب در جدار شریانهای مغزی است در حقیقت آنوریسم عروق مغزی ناشی از یک ضعف در جدار شریانهای مغزی است که بتدریج به علت بالا بودن فشار در داخل عروق سبب برجستگی و ایجاد حباب میشود و چون جدار آنها ضعیف تر از جدار طبیعی شریانها است ممکن است پاره شود و سبب خونریزی مغزی شود خونریزی میتواند در فضای ساب آراکنویید اتفاق افتد که خون همراه با CSFمایع مغزی نخاعی است یا در داخل خود نسج مغز ایجاد شود که خونریزی داخل مغزی (اینتراسربرال هماتوما) گویند.
سکته مغزی
اگر خونرسانی به قسمتی از مغز دچار اختلال شده و متوقف گردد، این قسمت از مغز دیگر نمیتواند عملکرد طبیعی خود را داشته باشد. این وضعیت را اصطلاحاً سکته مغزی مینامند. سکته مغزی میتواند به عللی مانند بسته شدن یا پاره شدن یکی از رگهای خون رسان مغز ایجاد شود. به نظر برخی پزشکان و متخصصان، خطر بروز سکته مغزی در زنان به علت بیماریهای ژنتیک، موارد هورمونی، مصرف برخی داروها و پیامدهای ناشی از زایمان بیشتر از مردان است.
۵. علت سردرد حین مطالعه
ابتلا به سردرد در هنگام مطالعه می تواند ناشی از یک یا چند علت باشد:
- ضعف بینایی
- بی علاقگی نسبت به یک درس خاص
- اضطراب شدید
- کمبود خواب و استراحت
- سوء تغذیه
- افت قند خون
- مطالعه بیش از حد
- سر و صدای زیاد در مکان مطالعه
- مطالعه در وسائل نقلیه
- نشستن نامناسب (مثلا پایین بودن سر)
- نور نامناسب در اتاق مطالعه
احساس درد و ناراحتی در سر و یا هر قسمت دیگر از اندام های بدن موجب کم حوصلگی ، بهم خوردن تمرکز و ده ها مشکل می گردد لذا باید نسبت به ناراحتی اندام های بدن هنگام مطالعه حساس بوده و با آن مقابله کرد.
۶. علت سردرد بعد از تزریق ژل لب
فیلر یکی از بهترین شیوه های درمانی و زیبایی است که به وسیله باکتری به نام کلستریدیوم بوتولینیوم تهیه میشود. توجه داشته باشید که اگر چه این باکتری یک ماده سمی برای انسان است، اما دارای خاصیت های درمانی بسیار زیادی است که باعث شده تا تزریق نوع استاندارد آن همانند بوتاکس دیسپورت یا تزریق بوتاکس میسپورت، در جهت درمان و زیبایی در سراسر دنیا افزایش یابد.
یکی از رایجترین عوارض تزریق فیلر، سردرد است. برخی افراد پس از تزریق فیلر در پیشانی دچار سردرد میشوند که در بیشتر مواقع این عارضه خفیف بوده اما میتواند تا چند هفته نیز ادامه داشته باشد. از دیگر عوارض تزریق فیلر پیشانی و دیگر قسمت ها میتوان به تهوع، گیجی، اضطراب و کاهش حافظه اشاره کرد. توجه داشته باشید که معمولا داشتن سردرد تا ۲۴ ساعت پس از تزریق فیلر طبیعی است.
درمان میگرن با تزریق فیلر نیز یکی دیگر از تاثیرگذار ترین موارد تزریق است که تنها در میگرن اثر درمانی داشته و برای سردرد های دیگر بیتاثیر است. از دیگر عوامل مهم برای ایجاد سردرد بعد از تزریق فیلر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد انقباضاتی در ناحیه صورت و پس از تزریق فیلر صورت
- وجود ناخالصی و نامعتبر بودن برخی برند های فیلر
- تزریق فیلر زیر نظر پزشک کم تجربه و ایجاد ضربه های ناگهانی به استخوان پیشانی
۷. علت سردرد بعد از حجامت
حجامت باعث افزایش گردش خون در ناحیه ای می شود که فنجان ها در آن قرار می گیرند. این ممکن است تنش عضلانی را کاهش دهد، که می تواند جریان کلی خون را بهبود بخشد و باعث ترمیم سلولی شود. همچنین ممکن است به تشکیل بافت های همبند جدید و ایجاد رگ های خونی جدید در بافت کمک کند.
بعد از حجامت عوارض جانبی زیادی وجود ندارد؛ ماساژ درمانی البته به شرطیکه حجامت را زیر نظر پزشک متخصص و پس از بررسی وضعیت بالینی توسط پزشک انجام دهید. عوارض جانبی که ممکن است تجربه کنید معمولاً در طول درمان یا بلافاصله پس از آن اتفاق می افتد. در طول حجامت، ممکن است احساس سردرد یا سرگیجه کنید. همچنین ممکن است دچار تعریق یا حالت تهوع شوید. پس از حجامت نیز، ممکن است پوست اطراف لبه فنجان تحریک شده باشد و در یک الگوی دایرهای شکل مشخص شود. همچنین ممکن است کمی بعد از جلسه حجامت دچار درد در محل های برش شوید.
۸. علت سردرد بعد از خواب
سردرد بعد از خواب میتواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله شرایط محیطی، مشکلات خواب، عوارض دارویی و یا بیماریهای مرتبط با سر و گردن رخ دهد. در زیر به برخی از این علل پرداختهایم:
- شرایط محیطی: شرایط محیطی نامساعدی مانند صداهای شدید، نورهای زیاد و یا گرمای بیش از حد میتوانند باعث بروز سردرد بعد از خواب شوند.
- مشکلات خواب: برخی مشکلات خوابی مانند بی خوابی، خواب بیش از حد، بیدار شدن در شب و یا خواب در حالت نامناسب میتوانند باعث بروز سردرد بعد از خواب شوند.
- عوارض دارویی: مصرف بعضی از داروها مانند داروهای فشار خون و داروهای ضد اضطراب میتواند باعث بروز سردرد بعد از خواب شود.
- بیماریهای مرتبط با سر و گردن: برخی از بیماریهای مرتبط با سر و گردن مانند اسپندیلوزیس، میگرن و یا التهاب عصب سهتکه میتوانند باعث بروز سردرد بعد از خواب شوند.
بسیاری از سردردها پس از یک خواب راحت از بین می روند، اما این سوال پیش می آید که چرا سردرد باید اولین چیزی باشد که پس از بیدار شدن از خواب تجربه کنیم؟
سردرد بعد از بیدار شدن از خواب ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود، اما یکی از علل مهم آن میتواند آپنه خواب باشد.
آپنه خواب یک اختلال خواب است که در آن تنفس فرد در طول شب بارها متوقف میشود و برای چندین ثانیه تنفس فرد دچار مشکل می شود و به تعویق میافتد. این موضوع ممکن است باعث کاهش اکسیژن خون و افزایش دیاکسید کربن در بدن شود و سبب ایجاد سردرد در صبح یا پس از بیداری شود.
علاوه بر سردرد، آپنه خواب ممکن است با علائم دیگری همراه باشد، از جمله خستگی، خواب در طول روز، بی خوابی در شب، افزایش وزن، عصبانیت، افت توجه و حتی افسردگی. اگر به هر دلیلی مشکوک به وجود آپنه خواب هستید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را برای شما تعیین کند.
۹. علت سردرد بعد از عمل جراحی
سردرد یک بیماری بسیار شایع است که باعث ایجاد درد و ناراحتی در سر، پوست سر یا گردن میشود. تحقیقات نشان میدهند، از هر ۱۰ نفر حداقل ۷ نفر، برای یک بار هم که شده، دچار سردرد شده است.
شدت درد در این بیماری همیشه یکسان نیست، اگر شدت آن زیاد باشد، میتواند باعث اختلال در عملکرد روزانۀ افراد شود و تمرکز آنها را در محل کار و سایر فعالیتهای روزانه از بین ببرد. متأسفانه تعداد زیادی از افراد، اغلب اوقات دچار سردردهای شدید هستند. خوشبختانه، بیشتر سردردها با استفاده از بعضی داروها و تغییر سبک زندگی قابل درمان هستند.
سردردهای پس از جراحی، یک امر عادی است و اگر شما هم گرفتار این سردردها شدید، قبل از هرکاری بایستی از عوامل ایجاد کنندۀ آن آگاه شوید.
داروی بیحسی اسپاینال (نخاعی) برای اکثر عملهای جراحی انجام میشود. تصمیمگیری در مورد برنامۀ بیهوشی بیمار (بیهوشی عمومی، بیحسی اسپاینال، بیحسی موضعی و …) بر اساس شرایط بیمار، شرایط جراحی و بر مبنای سود و زیان هر روش توسط پزشک متخصص انجام میگیرد.
حدود ۱۰% از افرادی که تحت بیحسی اسپاینال قرار میگیرند، ممکن است عوارض خوشخیمی مانند سردرد برایشان ایجاد شود. به این دلیل از عبارت «خوشخیم» استفاده میکنیم که معمولا این عارضه، خود محدودشونده است و منجر به آسیب یا عارضۀ دیگری نمیشود.
سر درد پس از بیحسی نخاعی معمولا در طی روزهای اول و دوم بعد از بیحسی شروع میشود و در ۹۵% موارد اگر بیمار تحت هیچ درمانی قرار نگیرد، در طی یک هفته بهصورت خودبهخود بهبود مییابد.
سردردهای اسپاینال معمولا هنگامی که بیمار در حالتهای نشسته و ایستاده قرار دارد، ایجاد میشود و زمانی که بیمار در حالت خوابیده است، بهبود مییابد. این سردردها ممکن است ناحیۀ پیشانی تا پشت سر را درگیر کند و اکثرا با گردن درد همراه است و در موارد نادری با دو بینی و فتوفوبی (آزار در نور شدید) همراه است. گاهی هم در موارد شدید با تهوع و استفراغ همراه میشود.
۱۰. علت سردرد بعد از غذا خوردن
ممکن است سردردهای پس از خوردن غذا با شدت متنوعی رخ داده و علل مختلفی داشته باشند. ممکن است برخی افراد پس از مصرف برخی غذاهای خاص، مصرف شیرینیها و یا کربوهیدراتها، سردردشان تشدید شود ولی برخی افراد پس از خوردن هر وعده غذایی و خوردن هر غذایی، الگوی سردرد مشابهی را تجربه کنند. این سردردها ممکن است ناشی از علل مختلفی باشند که در زیر به شایعترین آنها اشاره میکنیم:
افت قند خون پس از خوردن غذا این مشکل که کاهش قند خون واکنشی نیز نامیده میشود، موجب میشود تا ۴ ساعت پس از صرف غذا، فرد دچار سردرد شود. در حقیقت این سردرد در اثر کاهش قند خون اتفاق میافتد. برخی علل این مشکل از این قرارند:
- دیابت
- تومورهای دستگاه گوارش
- سطح غیر طبیعی هورمون
آلرژی غذایی
ممکن است گمان کنید همیشه آلرژی با علائمی چون عطسه و آبریزش بینی، خود را نشان میدهد، اما باید بدانید که همیشه چنین نیست. در حقیقت آلرژیهای غذایی ممکن است واکنشهایی مختلفی را موجب شود و سردرد یکی از این واکنشهاست.
اگر پس از خوردن یک غذای خاص دچار سردرد میشوید، بدانید احتمالاً به آن ماده غذایی آلرژی دارید.
عدم تحمل غذا
علائم عدم تحمل غذا با آلرژی به غذا متفاوت خواهد بود، زیرا معمولاً اثرشان در سیستم گوارشی ظاهر میشود. با این حال، در برخی افراد، مشکل عدم تحمل غذا، خود را به شکل سردرد پس از خوردن نشان میدهد.
اختلال مفصل فکی گیجگاهی
مفصل فکی گیجگاهی (TMJ) مفصلی است که فک پایینی (آرواره) را به قسمتی از اسکلت سر در جلوی گوشها (استخوان گیجگاهی)، وصل میکند. مشخصه اختلال مفصل فکی گیجگاهی صدای تق تق کردن در این ناحیه از صورت و یا احساس درد در هنگام باز و بسته کردن دهان است. از آنجا که این ناحیه از صورت، ارتباطی تنگاتنگ با سر دارد، جویدن غذا ممکن است سبب سردرد گردد.
محرکهای سرد
این نوع سردرد به “سردرد بستنی” یا “انجماد مغز” مشهور است. این سردرد در اثر خوردن و یا نوشیدن غذاها و نوشیدنیهای یخ زده و یا بسیار سرد ایجاد میشود. متخصصان بر این باورند که این سردرد در اثر تغییرات رگهای خونیِ اطراف برخی عصبها و در واکنش به دمای سرد، ایجاد میشود. ممکن است این سردرد بسیار شدید باشد و معمولاً چند ثانیه تا چند دقیقه به طول میانجامد، اما نیاز به درمان خاصی نخواهد داشت و خود به خود رفع میگردد.
سخن پایانی
شما در این مقاله با انواع سردرد ها آشنا شدید. همچنین با دلایل و علت های مختلف آنها آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.