در بارداری طبیعی یکی از تخمدان ها، تخمکی درون لوله ی فالوپ (لوله متصل کننده ی تخمدان به رحم) آزاد می کند که در صورت لقاح تخمک با اسپرم سلول تخم یا زیگوت ایجاد می شود. سپس سلول تخم به سمت رحم حرکت می کند تا به مدت ۹ ماه در داخل رحم مراحل رشد و تکامل خود را طی کند. اگر سلول تخم لقاح یافته در خارج از جدار داخلی رحم (مانند لوله های فالوپ، تخمدان، گردن رحم و حفره ی شکمی) مستقر شود و رشد نماید، حاملگی خارج از رحم اتفاق می افتد. علی رغم وجود فاکتورهای مختلف مؤثر بر بارداری خارج رحمی، این اتفاق می تواند برای هر فردی روی دهد. از طرفی، به علت خطرناک بودن آن تشخیص اولیه ی علائم بارداری خارج از رحم و درمان آن اهمیت زیادی دارد. پس از لقاح، سلول تخم لقاح یافته از طریق یکی از لوله های رحم یا فالوپ به داخل رحم منتقل می شود.
اگر لوله های فالوپ صدمه دیده باشند یا انسدادی در آنها وجود داشته باشد، سلول تخم لقاح یافته یا زیگوت نمی تواند وارد داخل رحم شده و در همان لوله رحمی رشد می کند. پزشک برای تشخیص بارداری خارج رحم، سونوگرافی لوله های فالوپ و رحم را تجویز می کند. اگر فرد در هفته ششم بارداری باشد و آزمایش خون، نشان دهنده ی بارداری است و همین طور در سونوگرافی عادی، جنین یا ساک حاملگی در رحم مشاهده نشود، می تواند به معنی حاملگی خارج رحم باشد. با مشاهده ی جنین توسط سونوگرافی در لوله ی فالوپ، بارداری خارج رحمی تشخیص داده می شود.
فهرست مطالب
- بارداری خارج از رحم یعنی چی؟
- برای بارداری خارج رحم چه باید کرد؟
- آیا بارداری خارج از رحم بدون دخول امکان پذیر است؟
- نشانه های بارداری خارج از رحم بدون درد
- آیا اسپرم ضعیف باعث بارداری خارج از رحم می شود؟
- آیا در بارداری خارج از رحم شکم بزرگ می شود؟
- آیا جنین در بارداری خارج از رحم خودش سقط میشود؟
- در بارداری خارج از رحم بتا چند است؟
- آیا در بارداری خارج از رحم جنین زنده می ماند؟
- بررسی راههای تشخیص حاملگی خارج رحمی
- سخن پایانی و سوالات متداول
بارداری خارج از رحم یعنی چی؟
در فرایند بارداری طبیعی تخمک لقاح یافته به سمت رحم منتقل می شود و در دیواره ی رحم مستقر می شود و فرایند رشد را در دیواره ی رحم طی می کند . در باردری خارج رحمی تخمک به دلیل آسیب در اثر التهاب و یا تغییر شکل ، در خارج از رحم استقرار پیدا می کند و شروع به رشد کردن می نماید . بارداری خارج رحم ممکن است در لوله ی فالوپ ( راه ارتباطی بین تخمدان و رحم ) ، تخمدان ، حفره ی شکمی ، و یا بخش پایینی شکم رخ دهد .
در صورت وقوع بارداری خارج رحمی ممکن است لوله های رحمی پاره شوند. پاره شدن لوله های رحمی باعث خونریزی زیاد می شود و ممکن است جان مادر به خطر بیفتد. به همین دلیل تشخیص سریع این نوع بارداری بسیار اهمیت دارد. پس از تجربه ی حاملگی خارج رحمی باروری فرد کاهش میابد.
برای بارداری خارج رحم چه باید کرد؟
هر خانم متاهلی که رابطه جنسی دارد، باید به دنبال هر کدام از علائم زیر به پزشک مراجعه کند:
- زمانی که به دنبال تاخیر پریود، دچار هر گونه درد شکمی تیز یا درد مبهم در لگن شود.
- هر گاه در طی حاملگی دچار خونریزی شود.
- هر گاه دچار لکه بینی یا خونریزی پس از تاخیر در پریود شود.
- اگر دچار سرگیجه های شدید یا حالت غش کردن بشود.
در صورتی که از افراد پر خطر برای حاملگی نا به جا هستید و یا سابقه این مورد را در گذشته داشته اید باید با دقت بیشتری به علائم توجه کنید و سریعا به پزشک یا اورژانس مراجعه نمایید.
آیا بارداری خارج از رحم بدون دخول امکان پذیر است؟
احتمال بروز بارداری داخل و خارج رحمی بدون دخول تقریبا صفر است، اگر بارداری خارج رحم اتفاق افتاده است حتما دخول صورت گرفته است، همچنین گاهی هم ممکن است دخول انجام شود ولی پرده بکارت سالم بماند.
نشانه های بارداری خارج از رحم بدون درد
تشخیص حاملگی خارج از رحم ممکن است سخت باشد زیرا علائم اغلب مانند حاملگی طبیعی اولیه است. این علائم شامل پریود نشدن، حساس شدن سینه ها، تهوع، استفراغ، خستگی یا تکرر ادرار می باشند. معمولا اولین علامت هشدار دهنده بارداری خارج از رحم، درد یا خونریزی واژینال است. ممکن است درد در لگن، شکم یا حتی شانه یا گردن وجود داشته باشد (اگر خون ناشی از پارگی حاملگی خارج از رحم جمع شده و اعصاب خاصی را تحریک کند).
درد می تواند از خفیف و مبهم تا شدید متغیر باشد. ممکن است فقط در یک طرف لگن یا سرتاسر لگن احساس شود.
خون قرمز یا قهوه ای تیره است و از خون قاعدگی معمولی آبکی تر است. علاوه بر این، خونریزی نابجا به طور مکرر شروع و متوقف می شود و با درد شدیدی همراه است که داروهای OTC نمی توانند آن را کنترل کنند. بنابراین، اگر در هفته ششم تا هشتم پس از قاعدگی خونریزی غیرطبیعی واژینال دارید، باید به پزشک مراجعه کنید.
آیا اسپرم ضعیف باعث بارداری خارج از رحم می شود؟
خیر، کم تحرکی اسپرم در اغلب مواقع باعث سقط های خود به خودی و بارداری های پوچ خواهد شد. علت بارداری خارج از رحم ۱۰۰ مشخص نیست.
آیا در بارداری خارج از رحم شکم بزرگ می شود؟
بله اما پزشک برای تشخیص بارداری خارج رحم، سونوگرافی لوله‌های فالوپ و رحم را تجویز می‌کند. اگر فرد در هفته ششم بارداری باشد و آزمایش خون، نشان‌دهنده ی بارداری است و همین‌طور در سونوگرافی عادی، جنین یا ساک حاملگی در رحم مشاهده نشود، می‌تواند به معنی حاملگی خارج رحم باشد. با مشاهده‌ی جنین توسط سونوگرافی در لوله‌ی فالوپ، بارداری خارج رحمی تشخیص داده میشود.
آیا جنین در بارداری خارج از رحم خودش سقط میشود؟
سقط جنین در حاملگی خارج از رحم بسیار شایع است. تقریبا نیمی از توده‌های حاصل از حاملگی خارج رحمی پس از چند روز از بین می‌روند. بنابراین، شما ممکن است هیچ علامتی نداشته باشید و هرگز متوجه بارداری خود نشوید. گاهی‌اوقات هم احتمال دارد درد خفیف و مقداری خونریزی شبیه سقط جنین را تجربه کنید. اگر این اتفاق بیفتد، نیاز نیست کار دیگر انجام دهید.
اما در بعضی موارد، تخمک بارورشده برای مدتی در لوله فالوپ رشد می‌کند که این می‌تواند باعث کشیدگی لوله شود و علائم ایجاد کند. این علائم به تشخیص بارداری خارج از رحم کمک می‌کنند. کشیدگی لوله فالوپ فقط تا حد مشخصی ادامه پیدا می‌کند. به همین دلیل، اگر تخمک بارورشده به رشد خود ادامه دهد، لوله فالوپ پاره میشود. در نتیجه، خونریزی داخلی و درد شدید ایجاد میشود که یک اورژانس پزشکی است.
در بارداری خارج از رحم بتا چند است؟
اگر حاملگی اتفاق افتاده باشد و جنین به طور سالم به دیواره رحم بچسبد، جفت به روشی سالم رشد می کند و به طور منظم گنادوتروپین کوریونی بتا را تولید می کند. اگر حاملگی خارج از رحم اتفاق افتاده باشد، یعنی اگر نوزاد به جایی غیر از رحم متصل باشد، مقادیر بتا Hcg در سطح مطلوب افزایش نمی یابد زیرا جفت نمی تواند رشد سالمی داشته باشد.
“در بارداری ایده آل، انتظار می رود که هورمون HCG که ابتدا اندازه گیری می شود، پس از هر ۴۸-۷۲ ساعت دو برابر شود و این افزایش تا پایان سه ماهه اول ادامه داشته باشد.”
همچنین:
پس از هفته دوازدهم، انتظار می رود که مقدار آن کاهش یابد و تا پایان بارداری در محدوده ۳۶۴۰-۱۱۷۰۰۰ mlU/ml باقی بماند. مقادیر مورد نظر در دوران بارداری طبیعی به شرح زیر است.
- ۳ هفته: ۵-۵۰ mlU/ml
- ۴ هفته: ۵-۴۲۶ mlU/ml
- ۵ هفته: ۱۸-۷۳۴۰ mlU/ml
- ۶ هفته: ۱۰۸۰-۵۶۵۰۰ mlU/ml
- ۷-۸ هفته: ۷.۶۵۰-۲۲۹.۰۰۰ mlU/ml
- ۹-۱۲ هفته: ۲۵۷۰۰-۲۸۸۰۰۰ mlU/ml
- ۱۳-۱۶ هفته: ۱۳۳۰۰-۲۵۴۰۰۰ mlU/ml
- ۱۷-۲۴ هفته: ۴۰۶۰-۱۶۵۴۰۰ mlU/ml
- ۲۵-۴۰ هفته: ۳.۶۴۰-۱۱۷۰۰۰ mlU/ml
با این حال، مقادیر بتا Hcg در حاملگی خارج رحمی در زیر این محدوده باقی می‌ماند و به آرامی افزایش می‌یابد. گاهی اوقات این مقدار هورمون در خون دیده می شود اما افزایش نمی یابد که می تواند نشانه پایین بودن آن باشد.
آیا در بارداری خارج از رحم جنین زنده می ماند؟
خیر. متاسفانه حاملگی خارج رحمی باعث مرگ جنین میشود و نمی‌تواند ادامه پیدا کند. هنگامی که تخمک بارورشده در لوله فالوپ لانه‌گزینی می‌کند، احتمال انتقال آن به داخل رحم وجود ندارد.
بررسی راههای تشخیص حاملگی خارج رحمی
پزشکان از روشهای زیر برای تشخیص بارداری خارج از رحم استفاده می‌کنند:
- معاینه بدنی: اولین قدم در تشخیص بارداری خارج رحمی، گرفتن شرح حال و معاینه بدنی است.
- انجام تست بارداری: پزشک آزمایش خون گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) را برای تایید باردار بودن شما تجویز می‌کند. سطح این هورمون در دوران بارداری افزایش می‌یابد.
- سونوگرافی ترانس واژینال: سونوگرافی ترانس واژینال به پزشک اجازه می‌دهد که محل دقیق بارداری را ببیند. برای انجام این تست، پزشک یک دستگاه عصا مانند را در واژن شما قرار می‌دهد. در این روش، از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ استفاده میشود. سونوگرافی شکم که طی آن پروب روی شکم قرار می‌گیرد، ممکن است برای تایید بارداری یا ارزیابی خونریزی داخلی استفاده شود.
- لاپاراسکوپی تشخیصی: در موارد نادر، ممکن است برای تایید بارداری خارج از رحم به لاپاراسکوپی نیاز باشد. در طول لاپاراسکوپی، پزشک ابزارهای مخصوص را از طریق برش‌های کوچک وارد دیواره شکم می‌کند تا ساختارهای حفره شکم و لگن را بررسی و محل حاملگی خارج رحمی را مشخص کند.
سخن پایانی
شما در این مقاله با راههای تشخیص بارداری خارج از رحم آشنا شدید. همچنین از نکات مهم در بارداری خارج از رحم آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
