آتل انگشت یکی از روش‌هایی است که بیشتر پزشکان برای افرادی که دچار این بیماری می‌شوند، تجویز می‌کنند. این فرآیند به شما کمک می‌کند تا دردی که صبح‌ها یا شب‌ها به سراغتان می‌آید را کمتر احساس نمایید. در کنار آتل برخی از فعالیت‌های ورزشی، داروهای مناسب و استراحت کافی زمانی را به شما برای بهبود می‌دهد؛ اما انگشت ماشه‌ای چیست و در چه صورتی اتفاق می‌افتد. برای آگاهی از این موضوعات تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
انگشت ماشه‌ای چیست؟
به وضعیتی که شما نتوانید انگشتان یا شست خود را به‌راحتی و به‌صورت ناخودآگاه حرکت دهید، انگشت ماشه‌ای می‌گویند. در واقع در این حالت انگشتان شما به اصطلاح یخ می‌زند. همچنین تاندون‌ها تحت تاثیر این وضعیت قرار می‌گیرند. انگشت ماشه‌ای به وضعیتی اشاره می‌کند که در اصطلاح انگار انگشتان شما گیر کرده‌اند و به‌نظر می‌رسد که در تلاش برای کشیدن یک ماشه نامرئی هستید. به همین دلیل در این وضعیت معمولاً آتل انگشت توسط پزشکان تجویز می‌گردد.
افرادی که مشکل انگشت ماشه‌ای دارند، انگشتان یا شست آن‌ها آسیب دیده به‌نظر می‌رسد و به سمت کف دست خم می‌شود. صاف کردن انگشتان آسیب‌دیده (اصطلاح پزشکی برای انگشتان دست و شست) ممکن است سخت یا غیرممکن باشد. در بیشتر مواقع پزشگان اقدام به استفاده از آتل انگشت می‌کنند. انگشت ماشه‌ای می‌تواند بر هر یک از انگشتان شما تاثیر بگذارد؛ اما معمولاً بر انگشت حلقه (انگشت سوم) تاثیر بیشتری خواهد داشت.
علائم انگشت ماشه‌ای
شایع‌ترین علائم انگشت ماشه‌ای عبارتند از:
- هنگامی که انگشتان یا شست خود را حرکت می‌دهید، احساس تکان خوردن یا ترکیدن استخون را دارید. حتی ممکن است احساس کنید که ارقام آسیب‌دیده دست شما در حال حرکت هستند یا حتی انگار در داخل دست گیر کرده‌اند.
- در هنگام خم کردن انگشتان یا شست به سمت کف دست احساس درد و سفتی خواهید داشت.
- در کف دست و نزدیک پایه انگشتان یا شست خود حس درد را بیشتر احساس می‌کنید. این درد معمولاً زمانی بدتر می‌شود که چیزی را در دست بگیرید یا بردارید.
- ایجاد تورم یا توده حساس در کف دست
- در حالت معمول انگشتان یا شست شما قفل می‌شوند یا در حالت خمیده قرار می‌گیرند. ممکن است لازم باشد که از دست دیگر خود برای فشاردادن آرام انگشتان خود استفاده کنید تا صاف شوند. حتی ممکن است نیاز به آتل انگشت داشته‌باشید.
- علائم انگشت ماشه‌ای (به‌ویژه سفتی و حالت قفل شدن) معمولاً در اول صبح با شدت بیشتری همراه هستند. سفتی معمولاً با شروع استفاده از انگشتان و شست کمی بهبود می‌یابد.
علت ایجاد انگشت ماشه‌ای
تورم در داخل یا اطراف تاندون‌های انگشتان یا شست شما باعث ایجاد انگشت ماشه‌ای یا شست ماشه‌ای می‌شود. تاندون‌ها نوارهای بافتی هستند که ماهیچه‌ها را به استخوان‌ها متصل می‌کنند. تاندون‌ها و ماهیچه‌های دست‌ها با هم کار می‌کنند تا انگشتان و شست شمارا خم و صاف نمایند. یک تونل بافتی به نام غلاف آن‌ها را احاطه کرده است. غلاف از آن‌ها محافظت می‌کند و تاندون ها را در جای خود نگه می‌دارد.
انگشت ماشه‌ای زمانی اتفاق می‌افتد که تاندون‌های انگشتان یا شست آسیب دیده شما تحریک، متورم یا دچار التهاب شوند. همچنین نمی‌توانند به‌راحتی از داخل غلاف خود بلغزند. علاوه‌بر آن ممکن است یک برآمدگی (ندول) روی تاندون آسیب‌دیده شما ایجاد شود که سبب می‌گردد تاندون به‌راحتی از غلاف خود سر بخورد. ندول اغلب روی قسمتی از تاندون شما به نام قرقره A1 قرار می‌گیرد یا گیر می‌کند. اگر لغزش تاندون شما از طریق قرقره A1 سخت‌تر از حد معمول باشد، انگشت شما احساس سفت شدن می‌کند یا احساس گیرکردن دارد. افراد اغلب در این زمان به سراغ آتل انگشت می‌روند.
روشهای درمان انگشت ماشه‌ای
هدف از درمان انگشت ماشه‌ای، کاهش یا ازبین بردن تورم، گرفتگی و قفل شدن است که امکان حرکت کامل و بدون درد انگشت یا شست را فراهم می‌کند. هنگامی که مشکل در اسرع وقت تشخیص‌داده و درمان شود، توانایی بازگرداندن انگشت به چیزی که بیمار معتقد بوده طبیعی یا ۱۰۰٪ آسان‌تر است، اتفاق می‌افتد. روشهای درمان معمولاً به دو دسته بدون جراحی و جراحی تقسیم می‌شوند. فرآیند بدون جراحی شامل مواردی است که در زیر بیشتر به آن‌ها می‌پردازیم.
آتل انگشت
بیشتر توصیه می‌گردد که آتل انگشت در شب استفاده شود؛ زیرا در طول روز که ما می‌ایستیم و می‌نشینیم، به‌دلیل اثرات گرانش مقدار زیادی از حجم مایع بدن در پاها جمع می‌شوند. هنگامی که شخصی در شب دراز می‌کشد، تاثیر گرانش بر پاها بیشتر شبیه بازوها است؛ بنابراین مایع ممکن است از پاها به بازوها منتقل گردد. این عمل تورم انگشتان را افزایش می‌دهد، جایی که درد و قفل شدگی می‌تواند در شب و صبح زود بیشتر اتفاق افتد.
بنابراین استفاده از آتل انگشت برای صاف نگه داشتن آن، از قفل شدن دردناک انگشت در هنگام خواب جلوگیری می‌کند. با این حال صاف نگهداشتن انگشت در تمام طول شب احتمالاً انگشت شما را خشک کند. به همین دلیل به صرف زمان و تلاش برای حرکت نرم آن در صبح روز بعد نیاز است. البته شما می‌توانید از آتل انگشت در هنگام صبح نیز استفاده نمایید.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
در اکثر مواقع می‌توان از داروهای ضدالتهابی خوراکی یا موضعی (مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن) برای تسکین درد و بهبود توانایی حرکت انگشت در یک قوس بزرگ استفاده کرد. این عمل به شما کمک می‌کند تا زمانی که به بهبودی دست یابید تمرینات دست را برای حرکت‌دادن آن بهتر انجام دهید.
فعالیت و تمرینات ورزشی
ممکن است پزشک به شما تمرینات کششی را توصیه نماید تا به تاندون‌های شما کمک کند انعطاف‌پذیری خود را بازیابند. فعالیت به شما کمک می‌کند تا بهبودی خود را مجدداً بازیابید. برخی از تکنیک‌های مربوط به دست به افراد کمک می‌کنند تا بتوانند در خانه بهتر کارهای خود را انجام دهند. مفاهیم و تکنیک‌هایی مانند حرکت غیرفعال مفصل، سرخوردن دیفرانسیل تاندون، انسداد مفصل پروگزیمال برای جداسازی بیشتر مفاصل دیستال، کنترل ادم و سایر درمان‌ها توسط پزشک به بیمار آموزش‌داده می‌شوند.
استراحت
استراحت کردن از کار، سرگرمی‌ها یا فعالیت‌هایی که باعث ایجاد انگشت ماشه‌ای می‌شوند، به تاندون‌های شما زمان می‌دهد تا بهبود پیدا کنند. بنابراین سعی کنید که در برخی از کارها کمی به خودتان استراحت دهید تا زمان بهبودی شما فرا برسد.
تزریق استروئید
تزریق کورتیکواستروئید، به‌عنوان کورتیزون نیز شناخته می‌شود. این دارو باتوجه به نظر پزشک می‌تواند در هر مرحله از علائم بیمار یا در مدت زمان مشخص تزریق گردد. با این حال زمانی که تزریق آن زودتر انجام گیرد، ممکن است موفقیت بهتری برای افراد حاصل شود.
انگشت ماشه‌ای در کودکان
کمتر اتفاق می‌افتد که کودکان منجر به بیماری انگشت ماشه‌ای شوند؛ اما گاهی اوقات ممکن است کودکان خردسال در اثر بروز برخی ار عوامل دچار این بیماری شوند. زمانی که در کودکی این بیماری رخ دهد، کودک به‌راحتی نمی‌تواند انگشت خود را صاف کند و در صاف کردن انگشت با مشکل مواجه می‌گردد. این مورد به ندرت اتفاق می‌افتد و علائم دردناکی نیز ندارد. بیشتر کودکان بدون هیچ درمانی تا سن ۳ سالگی بهبود پیدا می‌کنند.
جراحی انگشت ماشه‌ای
اگر درمان‌های غیرجراحی علائم را از بین نبرده‌اند، جراحی توصیه می‌شود. هدف از جراحی بازکردن قرقره در پایه انگشت است تا تاندون بتواند آزادانه سر بخورد. اگر هنوز علائم فیزیکی پس از رهاکردن انگشت ماشه‌ای وجود دارند، باید تنوسینووکتومی فلکسور را در نظر گرفت. این روش پوشش ضخیم را از سطح تاندون‌ها جدا می‌کند. اگر همچنان علائم مکانیکی مشاهده می‌شوند، باید بخشی از تاندون سطحی را برداشت تا حجم در حال حرکت آن به داخل و خارج از بقیه سیستم قرقره کاهش یابد.
با پایان جراحی زمانی که بیمار بیدار می‌شود، باید دستورالعمل‌هایی که به وی ارائه می‌گردند را اجرا نماید تا پزشک اطمینان یابد که تمام تغییرات انگشت رو به بهبودی هستند. اگر بیمار بتواند چندین بار انگشتان خود را به‌طور فعال خم و راست کند، جراح می‌تواند عدم وجود علائم فیزیکی را تایید نماید. حرکت انگشت بسته به هر بیمار، بروز علائم، زمان شروع درمان و اثربخشی آن می‌تواند با سرعت‌های متفاوتی انجام گیرد. به همین دلیل جراح ارتوپدی یک برنامه درمانی فردی را برای شما ایجاد خواهد کرد
ممکن است پس از جراحی، سفتی مداوم وجود داشته باشد و حتی در طولانی مدت باقی بماند؛ بنابراین دست درمانی بعد از جراحی می‌تواند مفید عمل کند. حتی ممکن است تا چند ماه پس از جراحی، حساسیت خفیف تا متوسط در ناحیه جراحی به‌وجود آید. با این حال اکثر بیماران در عرض چند هفته به سبک زندگی عادی خود بازمی‌گردند.
پیشگیری از انگشت ماشه‌ای
هر کسی ممکن است به انگشت ماشه‌ای مبتلا شود؛ اما در افراد بین ۴۰ تا ۶۰ سال شایع‌تر است. داشتن یک شغل یا سرگرمی که شما را ملزم به انجام حرکات تکراری شدید، گرفتن یا اعمال نیروی زیادی با انگشتان و شست‌ها نماید، می‌تواند احتمال ابتلا به انگشت ماشه‌ای را افزایش دهد. از جمله این مشاغل می‌توان موارد زیر را نام برد.
- کشاورزی یا باغبانی
- کار صنعتی یا کار با ابزار
- نوازندگی ساز
- انجام ورزش‌های راکتی (مانند تنیس، راکت بال یا پیکل بال)
احتمال ابتلا به انگشت ماشه‌ای در افرادی که از شرایط سلامتی خاصی برخوردار هستند بیشتر است. از جمله این افراد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- آرتروز
- روماتیسم مفصلی
- نقرس
- دیابت
- آمیلوئیدوز
- بیماری تیروئید
