درمان ریشه برای از بین بردن باکتریها از کانال ریشه عفونی، جلوگیری از عفونت مجدد دندان و نجات دندان طبیعی طراحی شده است. هنگامی که فرد تحت درمان کانال ریشه قرار میگیرد، پالپ ملتهب یا عفونی برداشته میشود و داخل دندان به دقت تمیز و ضد عفونی میشود، سپس پر و مهر و موم میشود. در این مبحث شما خواهید دریافت که کانال ریشه چیست و اینکه درمان آن چگونه میتواند درد دندان شما را تسکین دهد و لبخند شما را نجات دهد.
فهرست مطالب
- کانال ریشه چیست؟
- درمان کانال ریشه یا اندودنتیک چیست؟
- چه موقع به درمان کانال ریشه یا اندودنتیک احتیاج است؟
- درمان ریشه چگونه دندان را نجات میدهد؟
- آیا همه دندانها را میتوان درمان ریشه کرد؟
- مراقبت از دندان ها بعد از درمان کانال ریشه چگونه است؟
- نتیجه گیری
- سخن پایانی و سوالات متداول
کانال ریشه چیست؟
“Endo” کلمه یونانی به معنای “درون” و “odont” یونانی به معنای “دندان” است. درمان ریشه داخلی دندان را درمان میکند. درمان ریشه یکی از انواع درمان ریشه است. برای درک درمان ریشه، دانستن چیزی در مورد آناتومی دندان کمک میکند. در داخل دندان، زیر مینای سفید و لایه سختی به نام عاج، بافت نرمی به نام پالپ وجود دارد. پالپ حاوی رگهای خونی، اعصاب و بافت همبند است و بافتهای سخت اطراف دندان را در طول رشد ایجاد میکند.
پالپ از تاج دندان تا نوک ریشهها گسترش مییابد و در آنجا به بافتهای اطراف ریشه متصل میشود. پالپ در طول رشد و نمو دندان مهم است. با این حال، هنگامی که یک دندان به طور کامل بالغ شد، میتواند بدون پالپ زنده بماند، زیرا دندان همچنان توسط بافتهای اطراف آن تغذیه میشود.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره آناتومی دندان را بخوانید.
درمان کانال ریشه یا اندودنتیک چیست؟
درمان کانال ریشه یا اندودنتیک یک روش دندانپزشکی است که برای درمان عفونت در قسمت مرکز دندان استفاده می شود.درمان کانال ریشه دردناک نیست و می تواند دندان را از خرابی نجات دهد که در غیر این صورت ممکن است به طور کامل برداشته شود و باید برای جای خالی آن از روش کاشت دندان (ایمپلنت) و یا دیگر روش های جایگزینی استفاده کرد.
عفونت در مرکز دندان (کانال ریشه) توسط باکتری هایی ایجاد می شود، که در دهان زندگی می کنند و به دندان حمله می کنند، که می تواند بعد از موارد زیر اتفاق بیفتد:
- پوسیدگی دندان
- درست پر نکردن دندان
- آسیب رسیدن به دندانها در نتیجه ضربه (مانند زمین خوردن)
- ساختار نامناسب دندان
یک دندان از ۲ قسمت تشکیل شده است. ۱. تاج: قسمت بالای دندان است که در دهان قابل مشاهده است ۲. ریشه: به استخوان فک امتداد می یابد و دندان را در موقعیت خود محکم می کند.
ساختار دندان:
- مینا: پوشش بیرونی سخت
- عاج: ماده نرم تری که از مینای دندان حمایت می کند و بیشتر دندان را تشکیل می دهد.
- پالپ دندان: بافت نرم در مرکز دندان
چه موقع به درمان کانال ریشه یا اندودنتیک احتیاج است؟
درمان ریشه تنها زمانی لازم است که از طریق عکس برداری توسط اشعه ایکس دندان خراب را نشان دهد، که پالپ در اثر عفونت باکتریایی آسیب دیده است، که در صورت آلوده شدن به باکتری، پالپ شروع به از بین رفتن می کند و به این ترتیب باکتری ها تکثیر و گسترش می یابند.
علائم عفونت پالپ:
- درد هنگام خوردن یا نوشیدن غذا (مخصوصا نوشیدنی های گرم یا سرد)
- درد هنگام گاز گرفتن یا جویدن
- شل شدن یک دندان
نکته: با پیشرفت عفونت در دندان، این علائم اغلب همراه با از بین رفتن پالپ همراه است.
علائم بیشتر عفونت ریشه دندان شامل:
- تورم لثه در نزدیکی دندان آسیب دیده
- ترشح چرک از دندان آسیب دیده
- تورم صورت
- تغییر رنگ دندان (تیره شدن)
در صورت بروز دندان درد، مهم است که به دندانپزشک مراجعه کنید، چون اگر دندان عفونی باشد، پالپ به خودی خود بهبود نمی یابد و نیاز به مراقبت دندانپزشک و درمان دارد. درمان نکردن عفونت ریشه در دهان ممکن است باعث بدتر شدن آن، همچنین انتقال عفونت به دیگر دندان ها نیز بشود.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره ارتودنسی متحرک را بخوانید.
همچنین اگر عفونت داخل دندان بماند و طولانی شود، احتمال از بین رفتن دندان و درمان نشدن کانال ریشه کمتر است، پس بهتر است به موقع به دندانپزشک مراجعه کرد
درمان ریشه چگونه دندان را نجات میدهد؟
زمانی که داخل دندان شما (پالپ) در نتیجه پوسیدگی عمیق، اقدامات مکرر دندان، تاجهای معیوب یا ترک یا بریدگی در دندان ملتهب یا عفونی میشود، درمان ریشه یا کانال ریشه ضروری است. تروما به دندان شما همچنین ممکن است باعث آسیب به پالپ شود حتی اگر دندان هیچ تراشه یا ترک قابل مشاهدهای نداشته باشد. اگر التهاب یا عفونت پالپ درمان نشود، میتواند باعث درد یا آبسه شود.
اندودنتیست پالپ ملتهب یا عفونی را برمیدارد، داخل کانال ریشه را با دقت تمیز کرده و شکل میدهد، سپس فضا را پر و مهر و موم میکند. پس از آن، شما نزد دندانپزشک خود باز خواهید گشت، که تاج یا ترمیم دیگری را بر روی دندان قرار میدهد تا از آن محافظت کرده و آن را به عملکرد کامل بازگرداند. پس از ترمیم، دندان مانند هر دندان دیگری به کار خود ادامه میدهد.
هنگامی که شما تحت درمان ریشه یا سایر درمانهای ریشه قرار میگیرید، پالپ ملتهب یا عفونی برداشته میشود و داخل دندان با دقت تمیز و ضدعفونی میشود، سپس با مادهای لاستیکی مانند به نام گوتاپرکا پر و مهر و موم میشود. پس از آن، دندان با روکش یا پرکننده برای محافظت ترمیم میشود و مانند هر دندان دیگری به عملکرد خود ادامه میدهد.
درمان ریشه به شما کمک میکند لبخند طبیعی خود را حفظ کنید، به خوردن غذاهایی که دوست دارید ادامه دهید و نیاز به کارهای مداوم دندانپزشکی را محدود میکند. با مراقبت مناسب، بیشتر دندانهایی که درمان ریشه انجام دادهاند میتوانند تا آخر عمر باقی بمانند.
آیا همه دندانها را میتوان درمان ریشه کرد؟
بیشتر دندان ها قابل درمان هستند. گاهی اوقات، دندان را نمیتوان نجات داد، زیرا کانالهای ریشه در دسترس نیستند، ریشه به شدت شکسته شده است، دندان از حمایت استخوانی کافی برخوردار نیست، یا دندان قابل ترمیم نیست. با این حال، پیشرفتهای اندودنتیکس امکان حفظ دندانهایی را فراهم میکند که حتی چند سال پیش از بین رفته بودند. زمانی که درمان ریشه موثر نباشد، جراحی ریشه ممکن است بتواند دندان را نجات دهد.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله ایمپلنت دیجیتال دندان را بخوانید.
مراقبت از دندان ها بعد از درمان کانال ریشه چگونه است؟
تا زمانی که درمان کامل نشود باید از گاز گرفتن غذاهای سفت خودداری کنید. پس از درمان نهایی، دندان ترمیم شده دیگر نباید دردناک باشد، اگرچه ممکن است برای چند روز احساس درد کنید، اما این درد ماندگار نیست و گذراست.برای تسکین درد می توانید از مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن استفاده کنید.اگر بعد از استفاده از مسکن ها هنوز درد یا تورم دارید، به دندانپزشک خود حتما مراجعه کنید.
نتیجه گیری
برای اینکه دندان ها با مشکل و خرابی روبه رو نشوند، نکات زیر را رعایت کنید:
- تمیز نگه داشتن دندان ها (شامل: استفاده از نخ دندان و مسواک)
- عدم مصرف زیاد غذای شیرین
- ترک سیگار در صورت سیگار کشیدن
- خرد نکردن آجیل و مواد سفت وسخت امثال اینها با دندان ها
سخن پایانی
شما در این مقاله با کانال ریشه دندان آشنا شدید. همچنین از درمان و مراقبت های آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
آیا کانال ریشه دردناک است؟
نه، کانالهای ریشه معمولاً بدون درد هستند، زیرا دندانپزشکان اکنون از بیحسی موضعی قبل از عمل برای بیحس کردن دندان و نواحی اطراف آن استفاده میکنند. بنابراین، شما نباید در طول عمل به هیچ وجه دردی احساس کنید. با این حال، درد و ناراحتی خفیف برای چند روز پس از انجام کانال ریشه طبیعی است.
آیا کشیدن دندان بهتر است یا کانال ریشه؟
روت کانال در مقابل کشیدن دندان. میزان موفقیت کانال ریشه نسبت به کشیدن دندان بهتر است، زیرا در آینده عوارض کمی وجود دارد. کانالهای ریشه توسط دندانپزشک برای تمیز کردن و ترمیم دندان عفونی انجام میشود. نیازی به کشیدن یا برداشتن دندان نیست.