در این مقاله با تعریف ساده ارتودنسی ثابت، مراحل آن، هزینه های این روش و خلاصه تمام آنچه که باید درباره آن بدانید آشنا خواهید شد. این یکی از روش های مرسوم و قدیمی مرتب کردن دندان هاست که امروزه به شکلی مدرن انجام می شود. در حال حاظر روش های جایگزینی برای این نوع ارتودنسی ارائه شده که ارتودنسی نامرئی با الاینر شفاف نامیده می شود.
فهرست مطالب
- ارتودنسی ثابت چیست؟
- اجزای ارتودنسی ثابت کدامند؟
- انواع ارتودنسی ثابت دندان کدامند؟
- روند درمان ارتودنسی ثابت چگونه است؟
- آیا کشیدن دندان در ارتودنسی ثابت لازم است؟
- بهترین زمان برای ارتودنسی چه سنی است؟
- درمان ارتودنسی ثابت با دستگاه های ثابت دقیقا چه مشکلاتی را اصلاح می کند؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
ارتودنسی ثابت چیست؟
ارتودنسی ثابت به استفاده از آن دسته تجهیزات و لوازم ارتودنسی گفته می شود که برای اصلاح نامنظمی های دندانی می‌بایست از ابتدا تا آخر دوره درمان توسط ارتودنتیست به دندان ها متصل شوند. این دستگاه ها باید تا زمانی که دندان ها کاملا منظم نشده اند همچنان به دندان ها متصل باشند و تنها متخصص می تواند آن ها را بردارد.
به این دستگاه ها در اصطلاح عامیانه سیم کشی دندان هم گفته می شود که اصطلاح چندان درستی هم نیست. این دستگاه ها تا پایان دوره درمان، به دندان ها متصل هستند. به همین دلیل به استفاده از این وسایل اصطلاحاً ارتودنسی ثابت گفته می شود. دلیل ثابت نامیدن این روش ارتودنسی نیز به همین خاطر است.
اجزای ارتودنسی ثابت کدامند؟
مهمترین دستگاه ثابت که برای درمان نامظمی های دندان و فکی استفاده می شود، بریس است. بریس ارتودنسی متشکل از چند قطعه کوچک است که به مرور زمان باعث حرکت دندان ها و صاف شدنشان می شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله ایمپلنت دیجیتال دندان را بخوانید.مهمترین اجزاء تشکیل دهنده هر بریس ارتودنسی عبارتند از:
- براکت (ساده و قلابدار)
- سیم (برخی از افراد به خاطر این سیم اصطلاحا و به اشتباه به درمان ارتودنسی سیم کشی دندان نیز می گویند)
- باند
- الاستیک و کش
- مینی اسکرو یا یچ ارتودنسی
انواع ارتودنسی ثابت دندان کدامند؟
بر اساس نوع براکتی که به سطح دندان ها متصل می شود ما چند مدل یا چند روش ارتودنسی ثابت داریم، به عنوان مثال اگر براکت متصل به سطح دندان ها:
- فلزی، ساده و معمولی باشد، نوع ارتودنسی، ثابت معمولی است
- اگر همرنگ دندان ها یا شفاف باشد، نوع ارتودنسی سرامیکی است. به ارتودنسی سرامیکی اصطلاحا ارتودنسی ثابت نامرئی نیز می گویند
- اگر براکت به پشت دندان متصل باشد، ارتودنسی لینگوال است.
- اگر براکت فلزی اما اسلایدی و خود تنظیم باشد ارتودنسی دیمون است.
بنابراین هر زمان گفتند که نوع ارتودنسی ثابت شما، فلان است، منظور نوع براکت های بکار رفته برای درمان ارتودنسی است که به جلو یا پشت دندان شما متصل می شود.
روند درمان ارتودنسی ثابت چگونه است؟
در درمانهای ارتودنسی ثابت می توان ماهی یک میلیمتر دندان را حرکت داد و این امر در بعضی مقاطع درمانی چندان مشهود نخواهد بود. در بعضی از موارد از بیمار براساس نوع ناهنجاری دندان کشیده می شود. در اینگونه از بیماران در چند جلسه اول حرکت دندانها بخوبی مشهود است و دندانها به جای فضای خالی حرکت داده می شوند که از نظر بیمار به خوبی قابل مشاهده است. بیمار می بایست ماهی یک بار جهت درمان ویزیت شود.
در هر جلسه بعد از فعال کردن کش ها، سیم ها و یا فنرها ممکن است بیمار مقداری درد داشته باشد که به مرور زمان در هفته اول کاهش می یابد. گاهی در بین جلسات معاینه به دلیل حرکت دندانها ممکن است مقداری از انتهای سیم ها از آخرین دندان خارج شود و باعث احساس تیزی و آزار گونه بیمار شود که در این صورت نیاز است بیمار وقت اورژانس گرفته و زودتر از موعد مقرر به متخصص ارتودنسی خود مراجعه نماید تا انتهای سیم کوتاه شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره ارتودنسی متحرک را بخوانید.
آیا کشیدن دندان در ارتودنسی ثابت لازم است؟
در بعضی از موارد نیاز است که از بیمار دندان کشیده شود که براساس نوع ناهنجاری، شدت ناهنجاری، سن مراجعه بیمار، می تواند هر نوع دندانی باشد که معمولاً آسیاهای کوچک فک بالا و پایین می باشد. اما به عنوان یک قانون هرگز نباید دندانهای نیش کشیده شود حتی اگر کاملاً بیرون زده و یا نهفته باشند مگر شرایط به گونه ای باشد که دندان نیش نهفته در موقعیتی قرار گرفته باشد که امکان حرکت دادن آن وجود نداشته باشد. معمولاً دندانهای آسیای کوچک کشیده می شوند و دندان نیش در فضای مناسب قرار داده می شود. گاهی براساس شرایط موجود ممکن است یک دندان ثنایا از فک پایین در قسمت جلو کشیده شود. فواصل دندانی کشیده شده با رفع شلوغی دندانهای دیگر و یا با عقب بردن دندانهای قدامی فک بالا و پایین پر می شوند.
فواصل ایجاد شده در اثر کشیدن دندانها با حرکت سایر دندانها در پایان درمان به طور کامل بسته می شود و بیمار مشکلی از نظر داشتن فضا بین دندانها، نخواهد داشت. معمولاً بیماران نگران هستند که در صورت کشیده شدن دندانها فضای آنها خالی می ماند اما در صورتی که دستور کشیدن دندان به درستی داده شده باشد این نگرانی بی مورد است. در اثر درمان ارتودنسی و حرکت دندانها به فضای دندان کشیده شده، ممکن است فضا برای رویش دندانهای عقل محیا گردد. کشیدن دندان عقل یا مولر سوم باعث مرتب شدن دندانهای جلو نمی شود و از فضای دندان عقل یا مولر سوم نمی توان برای منظم کردن دندانهای نیش یا قدامی استفاده کرد.
بهترین زمان برای ارتودنسی چه سنی است؟
با توجه به سلامت لثه ها و بافت های نگه دارنده دندانها می توان دندانها را در هر سنی حرکت داد ولی بهتر است که درمان های ارتودنسی در سن خاصی انجام شود. گرچه با افزایش سن مختصری سرعت حرکت دندانها کاهش می یابد.
ولی به عنوان یک قانون کلی بهتر است بیمار قبل از بلوغ ویزیت شود تا بتوان از رشد فکین در جهت رفع ناهنجاری کمک گرفت. به عبارت دیگر بهترین زمان برای شروع درمان یا سن ارتودنسی می تواند قبل از بلوغ باشد.
درمان ارتودنسی ثابت با دستگاه های ثابت دقیقا چه مشکلاتی را اصلاح می کند؟
به طور خلاصه تمام روشهای منظم کردن دندان ها با دستگاه های ثابت، به جهت اصلاح یا درمان موارد زیر کاربرد دارند:
- اصلاح ناهنجاری ها، انحرافات و مشکلات اسکلتی خفیف تا متوسط صورت و فک
- وجود فاصله بین دندان ها در جلو حین بستن دهان
- اصلاح چرخش دندان ها
- اصلاح کج بودن دندان ها
- اصطلاح اوربایت و آندربایت (جلوزدگی یا عقب رفتگی دندان ها)
- وجود فاصله بین دندان ها
- ازدحام و شلوغی دندان ها
نکات مهم درمان ارتودنسی ثابت:
مدت درمان به طور تقریبی از۱۲ ماه تا ۳ سال بر اساس نوع ناهنجاری متفاوت است و گاهی در برخی از مشکلات دندانی فکی می تواند بیشتر از این مدت هم باشد. در هنگام درمان بیماران با ارتودنسی ثابت باید به نکات زیر توجه داشت.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره آناتومی دندان را بخوانید.
- همکاری و مراجعات منظم بیمار به مطب جهت فعال کردن سیم و فنرهای ارتودنسی الزامی است.
- پس از چسباندن سیم های ثابت در دهان، چند روز اول صحبت کردن و غذا خوردن دچار مشکل می شود اما به مرور زمان به آن عادت خواهید کرد.
- پس از نصب براکت تا چند روز از غذاهای نرم استفاده کنید.
- در روزهای اول از خوردن مواد غذایی رنگی مانند سس، سبزی، نوشابه، چای، قهوه و غیره خودداری کنید.
- از جویدن آدامس و خوردن غذاهای سفت و چسبنده مانند ته دیگ و آدامس برای جلوگیری از شکستن و کج شدن سیمهای ارتودنسی شدیداً اجتناب کنید.
- از شکستن تنقلات مثل تخمه و بادام غیره خودداری کنید.
- جهت جلوگیری از گیر غذایی و پوسیدگی دندانها می بایست براکتها و سیمهای ثابت ارتودنسی توسط مسواک های مخصوص و برسهای بین دندانی تمیز گردد تا از بو گرفتن و تغییر رنگ رنگ دندانها جلوگیری شود.
- هنگام فعالیتهای شدید و ورزشهای سنگین که ممکن است با ضربه به سر و صورت همراه باشد و یا هنگام شنا مراقب سیمهای ارتودنسی باشید و در صورت امکان از محافظ استفاده کنید.
- در صورت افتادن براکتها یا شل شدن آنها ، سریعاً به مطب مراجعه نمائید.
سخن پایانی
شما در این مقاله با ارتودنسی ثابت آشنا شدید. همچنین از درمان و مراقبت های آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
خیر ، ابتدا باید دندانها توسط متخصص ارتودنسی مرتب شوند و سپس برای ایمپیلنت اقدام گردد. بدین ترتیب کاشت دندان با ایمپلنت دندانی به طور استاندارد.
این نوع ارتودنسی به خودی خود آسیبی به دندان ها وارد نمی کند. اما برخی از بیماران به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در حین ارتودنسی دچار پوسیدگی دندان و جرم دندان می شوند. به همین دلیل توصیه می شود نکات بهداشتی را در حین ارتودنسی رعایت کنید و در صورت بروز جرم و پلاک دندانی نسبت به درمان آن اقدام کنید تا دچار پوسیدگی دندان نشوید.
