متخصص غدد و متابولیسم کیست؟ + کار دکتر غدد و متابولیسم چیست؟

متخصص غدد و متابولیسم، پزشکانی هستند که درباره غدد و هورمون‌هایی که می‌سازند تخصص دارند. آنها با متابولیسم یا تمام فرآیندهای بیوشیمیایی که باعث می شود بدن شما کار کند، سروکار دارند، از جمله اینکه چگونه بدن شما غذا را به انرژی تبدیل می کند و چگونه رشد می کند. آنها ممکن است با بزرگسالان یا کودکان کار کنند. به متخصصان غددی که در حوزه اطفال تخصص دارند، دارند، متخصصان غدد اطفال می گویند. در ادامه با مجله پرشین دکتر به بررسی کار دکتر غدد و متابولیسم چیست؟ می پردازیم و برخی از بیماری های شایع که توسط متخصصان غدد درمان می شود، اشاره می کنیم. با ما همراه باشید.

---

فهرست مطالب

• متخصص غدد و متابولیسم کیست؟
• متخصص غدد چیست؟
• دکتر غدد برای چیست؟
• کار متخصص غدد چیست؟
• بیماری های مربوط به دکتر غدد و متابولیسم چیست؟
• دلایل مراجعه به متخصص غدد و متابولیسم چیست؟
• زمان مناسب برای مراجعه به پزشک غدد چیست؟
• سخن پایانی و سوالات متداول

---

متخصص غدد و متابولیسم کیست؟

متخصص غدد به انگلیسی Endocrinologist نامیده می‌شود. دکتر متابولیسم چیست؟ این متخصص پزشکی است که در مورد غدد و هورمون‌های بدن تخصص دارد. این متخصصان با سیستم غدد و متابولیسم بدن و تمام فرایندهای بیوشیمیایی بدن سروکار دارند.سیستم غدد و متابولیسم بدن از غدد درون ریز و برون ریز مختلفی تشکیل شده‌است. این غدد هورمون‌هایی را ترشح می‌کنند که با همکاری یکدیگر عملکرد اندام‌های مختلف بدن را تنظیم می‌کنند.

این متخصصان می‌توانند افراد بزرگسال یا کودکان را تحت مداوا قرار دهند. زمانی که متخصص در درمان کودک تخصص داشته باشد، به او متخصص غدد اطفال یا متخصص غدد و متابولیسم کودکان گفته می‌شود.

متخصص غدد چیست؟

شاخه ای از علم پزشکی به درمان بیماری هایی در ارتباط با کارکرد نادرست غدد می پردازد. در واقع فعالیت غدد موجود در بدن، هورمون های بدنی و همچنین ارتباط این هورمون ها با دیگر اعضای داخلی بدن در حیطه بیماری های مربوط به غدد قرار می گیرد. متخصص غدد و فوق تخصص غدد، زمینه از علم پزشکی است که به مطالعه هورمون ها و تلاش برای تنظیم تعادل آن ها می پردازد. گاهی بیماری های هورمونی به صورت مداوم در بدن وجود دارند و در این مدت نیاز به توجه و درمان خواهند داشت؛ یعنی به عبارتی دیگر مزمن هستند. (میومتر هتروژن خطرناک است)

در مجموع می توان گفت که وظیفه پزشک فوق تخصص غدد، درمان بیماری های مربوط به غدد و همچنین اختلالات هورمونی است. پزشکان زیادی در سراسر کشور در حیطه درمان بیماری های مربوط به نارسایی قلب در اثر عدم کارکرد صحیح آن فعالیت می کنند اما به منظور درمان بهتر همواره به دنبال بهترین پزشکان با سابقه کاری درخشان باشید تا در نهایت بهترین نتیجه حاصل گردد.

جالب است بدانید که تخصص مربوط به غدد یکی از تخصص های بسیار گسترده است که بسیار جای مطالعه و گسترش علم دارد به همین دلیل برخی از متخصصین با گذراندن مراحل تحصیلی بیشتر اقدام به اخذ مدرک فوق تخصصی در زمینه غدد می کنند حال آنکه برخی از گرایش های مورد مطالعه در این زمینه توسط فوق تخصصین غدد عبارتند از:

• شاخه مربوط به دیابت
• شاخه مربوط به متابولیسم بدن
• انکولوژی غدد درون ریز که شامل انواع سرطان های مربوط به غدد نیز خواهد شد.
• غدد درون ریز در حیطه پزشکی هسته ای
• اندوکرینولوژی
• تخصص غدد کودکان
• متخصصان باروری
• اختلالات مربوط به تیروئید

دکتر غدد برای چیست؟

هر متخصص در حوزه مشخصی فعالیت می‌کند. شاید برایتان سوال باشد که یک متخصص غدد قادر به درمان چه بیماری‌هایی می‌باشد و یا چه زمان لازم است که به پزشک غدد مراجعه نمایید. بدیهی است که یک متخصص غدد، قادر به درمان مشکلات مرتبط با غدد بدن می‌باشد. برخی از اصلی‌ترین بیماری‌هایی که توسط یک پزشک متخصص غدد قابل درمان می‌باشند، به شرح زیر هستند:

دیابت

یکی از بیماری‌های بسیار رایج در ایران و جهان، مشکلات قند خون و دیابت می‌باشد. معمولا بسیاری از مشکلات مربوط به دیابت توسط پزشکان داخلی نیز قابل حل است، اما در شرایط به خصوصی ممکن است پزشک داخلی شما را به یک پزشک متخصص غدد ارجاع دهد. به طور کلی در صورت وجود شرایط زیر، احتمال دارد که پزشک داخلی، فرد دیابتی را به یک متخصص غدد ارجاع دهد:

• در صورتی که فرد به تازگی به دیابت مبتلا شده باشد و نیاز به کمک یک متخصص برای کنترل آن داشته باشد.
• در صورتی که فرد مصرف انسولین بالایی داشته باشد.
• در صورتی که دیابت فرد پیشرفته شده و برای پزشک داخلی غیرقابل کنترل باشد.
• در صورتی که دیابت عوارضی را برای فرد به همراه داشته باشد.

یک پزشک متخصص غدد معمولا در ارتباط با پزشک اول فرد خواهد بود و با او همکاری نزدیک خواهد داشت تا قند خون او را کنترل کرده و سلامت بیمار دیابتی را بهبود بخشد.

تیروئید

غده تیروئید یکی از اصلی‌ترین غدد موجود در بدن انسان‌ها می‌باشد که بیماران مبتلا به آن دچار مشکلاتی در احساسات و کنترل وزن می‌شوند. پرکاری و کم کاری تیروئید هر کدام به نوبه‌ی خود می‌توانند عواقبی را برای بیمار به همراه داشته باشند. پزشک غدد، با جبران و یا مسدود هورمون تیروئید، تعادل هورمونی ایجاد کرده و مشکلات بیمار را رفع می‌نماید. اصلی‌ترین وظیفه‌ای که غده تیروئید بر عهده دارد، ساخت هورمونی است که به سوخت و ساز بدن کمک می‌نماید. (آیا بیماری سلیاک واگیردار است)

به طور کلی ۴ نوع بیماری تیروئید وجود دارد. پرکاری تیروئید، کم کاری تیروئید، بیماری تیروئید خوش‌خیم و سرطان تیروئید انواع بیماری‌هایی هستند که در رابطه با غده تیروئید پدید میظ‌آیند و برای درمان آن‌ها ملزم به مراجعه به متخصص غدد خواهید بود.

چاقی مفرط

افرادی که بیش از حد چاق بوده و با اضافه وزن روبه‌رو هستند، می‌توانند با مراجعه به متخصص غدد، دلایل چاقی خود را یافته و روش‌های درمانی تجویز شده توسط متخصص را در پیش گیرند. برخی چاقی‌ها ناشی از اختلالات تیروئید، تخمدان و هیوفیز هستند و متخصصان غدد می‌تواند در درمان آن‌ها فرد را یاری رسانند. (عکس تورم غدد لنفاوی کشاله ران)

غده هیپوفیز

بسیاری بر این باورند که غده هیپوفیز، اصلی‌ترین غده موجود در بدن انسان می‌باشد. این غده سایر غدد موجود در بدن انسان را کنترل کرده و هورمون‌های مهمی را تولید می‌کند. کم بودن مقدار هورمون غده‌ی هیپوفیز می‌تواند سبب ناباروری، اختلال رشد و ایجاد اختلالاتی در قاعدگی شود. یک پزشک متخصص غدد می‌تواند با تجویز دارو‌های مناسب مشکلات غده هیپوفیز را حل نماید.

فشار خون بالا

یکی از دلایل اصلی بالا رفتن فشار خون، میزان بالای غده آلدوسترون در بدن فرد است. یک متخصص غدد می‌تواند مشکلات فشار خون شما را حل نموده و راه‌هایی برای کنترل آن پیش روی شما قرار دهد. آمار ابتلا به فشار خون، در افرادی که سابقه ابتلا به آن در اعضای خانواده‌شان را داشته باشند، بیشتر است و لازم است این افراد از سنین کم کنترل فشار خون را آغاز نمایند. (علائم اوریون در بزرگسالی)

پوکی و تضعیف استخوان

برخی از هورمون‌های بدن، مسئولیت محافظت از بافت‌های استخوانی را برعهده دارند. اگر میزان این هورمون‌ها غیرطبیعی باشد، کلسیم استخوان‌ها از بین خواهد رفت و در نتیجه پوکی یا تضعیف استخوان رخ خواهد داد. پایین آمدن میزان استروژن بدن به هنگام یائسگی، از اصلی‌ترین دلایل پوکی استخوان در بانوان به شمار می‌آید و از دست دادن عملکرد بیضه‌ها نیز موجب پوکی استخوان در مردان می‌شود. یک متخصص غدد می‌تواند با انجام آزمایشات و بررسی‌ها، بهترین و جدیدترین روش درمانی را در پیش گرفته و از پوکی و تضعیف استخوان‌ها جلوگیری کند.

بیماری لیپید

یکی دیگر از بیماری‌هایی که برای درمان آن نیاز به مراجعه به پزشک متخصص غدد خواهید داشت، بیماری یا اختلال لیپید می‌باشد. کسی که به بیماری لیپید مبتلاست، قادر به حفظ میزان چربی مناسب در بدن نمی‌باشد پس در نتیجه باید به یک متخصص غدد مراجعه نماید. یک متخصص غدد در رابطه با تمام دلایلی که می توانند موجب اختلال لیپید شوند، از جمله کم‌کاری تیروئید، مصرف مواد مخدر یا عوامل ژنتیکی به طور کامل آشناست و می‌تواند عامل بیماری را دریابد. پس از یافتن علت بیماری بهترین روش درمانی را در پیش خواهد گرفت. در برخی موارد ممکن است فرد مبتلا به لیپید، نیاز به ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی خود باشد. (عاقبت بیماری پارکینسون)

اختلالات مربوط به کوتاهی قد

از آن جایی که کوتاهی قد در برخی سنین می‌تواند به دلیل وجود یا عدم وجود یک هورمون در بدن باشد، پس متخصصین غدد می‌توانند علت را بازیابی کرده و این اختلال را رفع نمایند. در کنار این موضوع، متخصص غدد همجنین می‌تواند مشکلات مربوط به بلوغ زودرس یا بلوغ دیررس را نیز درمان نماید.

اختلالات قاعدگی و عادت ماهیانه زنان

اختلالاتی که به هنگام قاعدگی و عادت ماهیانه زنان رخ می‌دهد، معمولا مرتبط با غدد و هورمون‌های بدن هستند. پس یک پزشک متخصص غدد قادر به درمان آن‌ها می‌باشد. اختلالاتی از جمله یائسگس زودرس، نامنظمی در عادت ماهیانه و یا خونریزی‌های شدید قابل درمان توسط یک پزشک متخصص غدد می‌باشند. پس در صورت بروز هر یک از این اختلالات لازم است که به یک متخصص غدد مراجعه نمایید. (اتو پوست چیست)

اختلالاتی که توسط متخصص غدد و متابولیسم درمان می‌شود، بخش بزرگی از مشکلات پزشکی و چالش‌های سلامتی را تشکیل می‌دهند. از جمله:

• بیش از ۷۰% بزرگسالان بالای ۲۰ سال دارای اضافه‌وزن و چاق هستند.
• بیشتر از ۵۰% بزرگسالان دیس لیپیدمی دارند.
• بیش از ۴۰% بزرگسالان دیابت یا پیش دیابت دارند.
• بیشتر از ۲۰% بزرگسالان دچار اختلالات کلسیم و متابولیک استخوان هستند.
• بیش از ۱۰% بزرگسالان اختلالات غدد درون‌ریز تولیدمثلی دارند.
• تقریباً ۸% از بزرگسالان دارای اختلالات تیروئید هستند.

کار متخصص غدد چیست؟

اگر می‌خواهید بدانید متخصص غدد و متابولیسم کیست، باید ابتدا بدانید کار دکتر غدد چیست؟ این متخصصان زمینه‌های زیادی را پوشش می‌دهند. پزشک شرایطی که بر بدن تأثیر گذاشته‌است را بررسی می‌کند و پس از تشخیص درمان را آغاز می‌کند. همان‌طور که گفتیم سیستم غدد و متابولیسم بدن از غدد درون ریز و برون ریز مختلفی تشکیل شده است. کار متخصص غدد و متابولیسم بررسی عملکرد صحیح این غدد و درمان مشکلات و اختلالات آنهاست. مهم‌ترین بخش‌های بدن که توسط متخصص غدد و متابولیسم بررسی می‌شوند، عبارت‌اند از:

• آدرنال‌ها، غده‌هایی هستند که بالای کلیه‌ها قرار دارند و به کنترل مواردی مانند فشارخون، متابولیسم، پاسخ به استرس و هورمون‌های جنسی کمک می‌کنند.
• متابولیسم استخوان مانند پوکی‌استخوان
• کلسترول
• هیپوتالاموس بخشی از مغز است که دمای بدن، گرسنگی و تشنگی را کنترل می‌کند.
• پانکراس که انسولین و سایر مواد را برای فرایند هضم می‌سازد.
• پاراتیروئید، غده کوچکی در گردن است که کلسیم خون را کنترل می‌کند.
• هیپوفیز غده‌ای به اندازه نخود در پایه مغز است که هورمون‌ها را متعادل نگه می‌دارد.
• غدد تناسلی (گناد) که شامل تخمدان در زنان و بیضه در مردان می‌شود.
• تیروئید غده پروانه‌ای شکل در گردن است که متابولیسم، انرژی و رشد و تکامل مغز را کنترل می‌کند.

بیماری های مربوط به دکتر غدد و متابولیسم چیست؟

متخصص غدد و متابولیسم بر تشخیص و درمان بیماری‌های مربوط به غدد درون‌ریز، هورمون‌ها و متابولیسم تمرکز دارد. از آنجایی که سیستم غدد و متابولیسم دارای اجزای مختلفی است، مشکلات و بیماری‌های زیادی هم مربوط به این سیستم هستند. بیماری‌هایی مانند بیماری‌های غده تیروئید، دیابت، سندروم کوشینگ، سندروم تخمدان پلی کیستیک، پوکی استخوان و غیره جزء شایع‌ترین بیماری‌های غدد هستند که توسط متخصص غدد و متابولیسم درمان می‌شوند،. اگر بخواهیم تمام بیماری‌هایی که توسط متخصص غدد و متابولیسم درمان می‌شوند را بشمریم، بحث کمی طولانی خواهد شد. مهم‌ترین این بیماری‌ها عبارت‌اند از:

دیابت:

بیمار مبتلا به دیابت دارای قند خون بالاست. تحقیقات اخیر نشان می دهد که کنترل قند خون به پیشگیری از مشکلات حاد، که در اثر دیابت بروز می کند، کمک می کند. (تفاوت آستیگمات و ضعیفی چشم)

این مواد شامل بروز مشکل در چشم، کلیه و اعصاب می شود که می تواند منجر به نابینایی، دیالیز یا در برخی موارد قطع عضو شود. بیش از ۲۰ میلیون نفر از جمعیت آمریکا مبتلا به دیابت هستند. بیش از ۴۰ میلیون نفر در آمریکا دچار پیش دیابت شده اند. هنگام هضم غذا، چند مرحله اتفاق می افتد: قندی به نام گلوکز وارد جریان خون می شود. گلوکز منبع سوخت بدن است. اندامی به نام لوزالمعده انسولین تولید می کند. انسولین وظیفه دارد گلوکز موجود در خون را به سلول های عضلانی، چربی و کبد برساند تا در آن جا از آن به عنوان سوخت استفاده شود.

لوزالمعده انسولین تولید می کند تا قند خون کنترل شود. قند خون در افراد مبتلا به دیابت از این جهت بالاست که لوزالمعده به اندازه ی کافی انسولین تولید نمی کند، سلول های عضلانی، چربی و کبد واکنش طبیعی به انسولین نشان نمی دهد یا هردو. پزشک متخصص غدد و متابولیسم به کمک تغذیه و دارو، شامل انسولین، دیابت را درمان می کند. او همچنین با پزشک اولیه ی شما همکاری نزدیک دارد تا به منظور پیشگیری از بروز مشکل در سلامت جسمانی شما، قند خون را کنترل کند. (اکنه چیست)

به علاوه، پرستارانی که گواهی آموزش در زمینه ی دیابت دارند و در امتداد کار متخصص غدد و متابولیسم رفتار می کنند، به آموزش و درمان بیماران کمک می کنند تا با تغذیه ی سالم به نتیجه ی مطلوب برسند.

بیماری تیروئید:

بیماران مبتلا به تیروئید اغلب در زمینه ی میزان انرژی به مشکل برمی خورند. همچنین ممکن است دچار مشکلاتی در قدرت عضلات، احساسات، کنترل وزن و تحمل سرما یا گرما شوند.

متخصص غدد و متابولیسم کار درمان بیمارانی را برعهده دارد که در اثر پرکاری یا کم کاری غده ی تیروئید، هورمون تیروئید در بدن آن ها بیش از اندازه یا کم تر از میزان طبیعی تولید می شود. دکتر متخصص غدد و متابولیسم با جبران یا مسدود کردن هورمون تیروئید به بیمار کمک می کند به تعادل هورمونی برسد. غده ی تیروئید جلوی گردن، درست زیر حنجره، واقع شده است و کار تولید هورمونی را برعهده دارد که به سوخت و ساز بدن کمک می کند. هورمون تیروئید در واکنش به هورمون دیگری که توسط غده ی هیپوفیز تولید می شود، ترشح می شود. (stc چیست)

بیماری تیروئید چهار نوع اصلی دارد:

• پرکاری تیروئید هورمون تیروئید بیشتر از حد طبیعی تولید می شود.
• کم کاری تیروئید هورمون تیروئید کمتر از حد طبیعی تولید می شود.
• بیماری تیروئید خوش خیم (غیرسرطانی)
• سرطان تیروئید

بیماری استخوان

نرمی استخوان، که بیشتر با نام ریکت شناخته می شود، باعث نرم شدن استخوان ها می شود درحالی که پوکی استخوان باعث تضعیف اسکلت می شود. این هردو بیماری استخوانی است که متخصص غدد و متابولیسم کار تشخیص و درمان آن را برعهده دارد.

پوکی استخوان شایع ترین نوع بیماری استخوان است. تخمین زده شده تقریبا ۱۰ میلیون نفر از افراد آمریکا به پوکی استخوان مبتلا هستند و ۱۸ میلیون دیگر از تراکم پایین استخوان، یا استئوپنی، رنج می برند که اگر درمان نشود درنهایت منجر به پوکی استخوان می شود. زمانی که بدن نتواند به اندازه ی کافی استخوان جدید بسازد، استخوان قدیمی توسط بدن دوباره جذب شود یا در هردو حالت، پوکی استخوان رخ می دهد.

هورمون های خاصی در جهت محافظت از بافت استخوان عمل می کنند و اگر میزان هورمون غیرطبیعی باشد، استخوان کلسیم از دست می دهد و ضعیف می شود. یائسگی در زنان، از دست دادن عملکرد بیضه در مردان و بالا رفتن سن باعث می شود برخی از افراد در معرض شکستگی استخوان قرار بگیرند.

اصلی ترین علت بروز پوکی استخوان در زنان پایین آمدن میزان استروژن هنگام یائسگی و در مردان کاهش میزان تستسترون است. زنان، به خصوص زنان بالای ۵۰ سال، بیشتر از مردان دچار پوکی استخوان می شوند. متخصصان غدد در به درمان سایر بیماری هایی که روی استخوان تاثیر می گذارد، مانند میزان زیاد هورمون پاراتیروئید و مصرف بلندمدت استروئید، می پردازند. کلینیک پوکی استخوان ، کار درمان بیمارانی را برعهده دارد که درمان پوکی استخوان یا استئوپنی آن ها در گذشته موفقیت آمیز نبوده است.

چاقی

متخصصان غدد بیمارانی را که گاهی به خاطر اختلال سوخت و ساز یا هورمونی دچار چاقی یا اضافه وزن هستند درمان می کنند. اختلالات تیروئید، آدرنال، تخمدان و هیپوفیز به ندرت باعث چاقی می شود. متخصصان غدد عوامل مرتبط به چاقی، مانند مقاومت انسولینی و مشکلات ژنتیکی، را نیز تشخیص می دهند.

غده ی هیپوفیز

اغلب به هیپوفیز غده ی اصلی بدن می گویند چون کار کنترل سایر غدد و تولید چند هورمون مهم را برعهده دارد. اگر هورمون غده ی هیپوفیز کم تر از حد طبیعی یا بیشتر از آن تولید شود، تعادل هورمون به هم می خورد که ناباروری، اختلال قاعدگی، اختلال رشد و تولید بیش از اندازه ی کورتیزول (سندرم کوشینگ) را در پی دارد. متخصص غدد و متابولیسم با تجویز دارو و جراحی برای برخی از بیماران، به کنترل این وضعیت کمک می کند.

دلایل مراجعه به متخصص غدد و متابولیسم چیست؟

به طور معمول، در صورتی که پزشک عمومی مشکلی مرتبط با متابولیسم یا غدد درون ریز پیدا کند، شما را به یک متخصص غدد و متابولیسم ارجاع می دهد. متخصص غدد در مطب خود شما را ویزیت خواهد کرد. بیماران به دلایل مختلفی از کنترل دیابت گرفته تا مشکلات تیروئید، انواع خاصی از سرطان، اختلالات غده آدرنال و غیره به متخصصان غدد مراجعه می کنند.

زمان مناسب برای مراجعه به پزشک غدد چیست؟

معمولاً افراد با بروز علائم مختلف به پزشک عمومی مراجعه می‌کنند. پزشک با بررسی علائم و نشانه‌ها ارتباط آن‌ها را با اختلالات هورمونی و مشکلات غدد پیدا کرده و در صورت نیاز بیمار را به متخصص غدد ارجاع می‌دهد. در ادامه شایع‌ترین بیماری‌هایی که نیاز به مدیریت و درمان توسط متخصص غدد و متابولیسم دارند، توضیح می‌دهیم.

۱. درمان و مدیریت دیابت

یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی که توسط متخصص غدد بررسی می‌شود، دیابت است. دلیل این بیماری ناکافی بودن ترشح انسولین از پانکراس است. این عارضه باعث ایجاد قند خون اضافی شده و به اندام‌های مختلف آسیب وارد می‌کند. متخصص غدد با رژیم غذایی و داروهای کاهنده قند خون از جمله انسولین دیابت را درمان و مدیریت می‌کند.

افراد مبتلا به دیابت باید به طور منظم به پزشک غدد و متابولیسم مراجعه کنند. این افراد ممکن است برای ثابت نگه داشتن سطح قند خون دارو مصرف کنند. برای مدیریت دیابت با درمان‌های استاندارد می‌توان به پزشک عمومی مراجعه کرد. اما زمانی که این درمان‌ها جوابگو نباشد و سطح قند خون کنترل نشود، پزشک عمومی بیمار را به متخصص غدد ارجاع می‌دهد.

۲. درمان و مدیریت اختلالات تیروئید

بیماری‌های تیروئید می‌تواند شامل مقدار زیاد یا خیلی کم انواع مختلف هورمون‌های تولیدشده در تیروئید باشد. پرکاری و کم‌کاری تیروئید ازاین‌دست بیماری‌ها بوده که با جایگزینی یا مسدودکردن هورمون تیروئید درمان می‌شوند.

• پرکاری تیروئید: غدد تیروئید بیش از حد هورمون تولید کرده که منجر به کاهش وزن، ضربان قلب سریع، تعریق و عصبانیت می‌شود.
• کم‌کاری تیروئید: در این حالت غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند. منجر به خستگی، یبوست، خشکی پوست و افسردگی می‌شود.

برای بار اول و تشخیص اختلال تیروئید باید از متخصص غدد و متابولیسم وقت گرفت تا وضعیت بررسی شود. اگر عامل پیچیده دیگری وجود نداشته باشد، می‌توان برای مراقبت‌های بعدی به پزشک عمومی مراجعه کرد. اما گاهی برای مراقبت‌های بعدی باید بازهم به متخصص غدد مراجعه کرده و تحت کنترل بود. به‌عنوان‌مثال اگر بیمار باردار باشد و دچار اختلالات تیروئید شود، نیاز به مراجعه به متخصص غدد دارد.

دلایل دیگر برای مراجعه منظم به متخصص غدد، ایجاد گواتر یا بزرگ‌شدن غده تیروئید، ندول تیروئید یا علائم اختلال غده هیپوفیز است. اگر علائم اولیه بیماری با درمان بهبود پیدا نکند، لازم است دوباره به متخصص غدد مراجعه شود.

۳. درمان پوکی‌استخوان

پوکی‌استخوان باعث تحلیل رفتن بافت استخوانی و کاهش استحکام استخوان‌ها می‌شود. پوکی‌استخوان مچ دست، لگن، ستون فقرات و سایر قسمت‌های اسکلت بدن را در برابر شکستگی آسیب‌پذیر می‌کند. عوامل زیادی در پوکی‌استخوان نقش دارند، از جمله تغییرات سطح هورمون‌ها با افزایش سن. زمانی که پزشک عمومی مشکوک است که تغییرات در سطح هورمون‌ها باعث پوکی‌استخوان می‌شود، شما را به متخصص غدد و متابولیسم ارجاع می‌دهد.

۴. درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

سندروم تخمدان پلی‌کیستیک حدود ۷ تا ۱۰% از زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری می‌تواند منجر به ناباروری، آکنه، پریودهای غیرقابل‌پیش‌بینی، افزایش موهای زائد صورت و سایر بیماری‌های مزمن شود. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مجموعه‌ای از علائم مربوط به عدم تعادل هورمونی است. شایع‌ترین علت ناباروری این بیماری بوده که می‌تواند باعث چاقی، دیابت، بیماری قلبی و اختلالات خلقی شود.

۵. درمان تستوسترون پایین

سطوح پایین تستوسترون می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله اختلالات هورمونی، عوارض جانبی داروها و بیماری‌های مزمن ایجاد شود. متخصص غدد با روش‌های مختلف برای تشخیص، درمان و مدیریت این عارضه اقدام می‌کند. گاهی ممکن است به تستوسترون درمانی نیاز باشد که معمولاً تحت نظارت متخصص غدد انجام می‌شود.

۶. سرطان غدد درون‌ریز

سرطان ممکن است، در هر یک از غدد درون‌ریز از جمله پانکراس و تیروئید، هیپوفیز و غدد فوق کلیوی رخ دهد. وظیفه متخصص غدد مدیریت و حفظ تعادل سطح هورمون‌ها است.

۷. نارسایی آدرنال و بیماری آدیسون

نارسایی آدرنال از جمله بیماری آدیسون، اختلالی است که در غدد آدرنال اتفاق می‌افتد. کورتیزول یا هورمون استرس برای بدن ضروری است. در این بیماری هورمون کورتیزول به اندازه کافی تولید نمی‌شود. از شایع‌ترین علائم آن می‌توان به خستگی، ضعف عضلانی، کاهش اشتها و کاهش وزن اشاره کرد. متخصص غدد با آزمایش خون نارسایی آدرنال را تشخیص می‌دهد. سایر آزمایش‌ها مثل سی‌تی‌اسکن و ام‌آرآی به تشخیص بهتر این بیماری کمک می‌کنند.

۸. اختلالات هیپوفیز

تومورهای هیپوفیز باعث رشد غیرطبیعی سلول‌ها در غده هیپوفیز می‌شود. هیپوفیز غده‌ای به اندازه نخود در پایه مغز است که هورمون‌ها را متعادل نگه می‌دارد.

هیپوفیز غده بسیار مهمی در بدن است که عملکردهای بسیاری دارد و عملکرد بسیاری از غدد دیگر را هم تنظیم می‌کند. برخی از تومورهای هیپوفیز تولید هورمون‌های مؤثر در عملکرد بدن را زیاد می‌کنند. برخی دیگر هم تولید این هورمون‌ها را کاهش می‌دهند. تومورهای هیپوفیز تءثیرات مهمی در سیستم رشد و متابولیسم بدن دارند. بیشتر تومورهای هیپوفیز دارای رشد غیرسرطانی هستند.

سخن پایانی

شما در این مقاله با متخصص غدد و متابولیسم آشنا شدید. همچنین از کارهای درمان دکتر غدد آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.

سوالات متداول