شاید تا کنون چیزهایی ردباره بیماری های خودایمنی شنیده باشید. لوپوس یکی از این بیماریهاست. آیا شما فردی مبتلا به این بیماری را در اطراف خود میشناسید؟ سیر بیمارى لوپوس به صورت دوره هاى عود و بهبود است. درگیرى شدید ارگان هاى حیاتى (کلیه، قلب، ریه، مغز) نادر است و بیشتر بیماران زندگى عادى خواهند داشت. برای اینکه اطلاعات بیشتری در مورد این بیماری بدست آورید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
فهرست مطالب:
- لوپوس چیست؟
- انواع بیماری لوپوس
- نشانههای بیماری لوپوس کدامند؟
- راههای تشخیص بیماری
- میزان شیوع لوپوس چگونه است؟
- عوامل افزایش ریسک ابتلا به بیماری لوپوس
- عوارض لوپوس چیست؟
- درمان لوپوس یا کنترل وضعیت؟
- سخن پایانی
- سوالات متداول
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: نگاهی به بواسیر در طب سنتی
لوپوس چیست؟
لوپوس یک بیماری خودایمنی است، که در آن سیستم ایمنی بدن به بافتها و اندامهای خود حمله میکند. التهاب ناشی از لوپوس میتواند بر بسیاری از سیستمهای مختلف بدن مانند مفاصل، پوست، کلیهها، سلولهای خونی، مغز، قلب و ریه تاثیر بگذارد.
تشخیص لوپوس میتواند دشوار باشد، چرا که علائم و نشانههای آن مشابه بیماریهای دیگری است، اما علامتی که لوپوس را از دیگر بیماریها متمایز میکند، لکهای شبیه بال پروانه در صورت که بر روی هر دو گونه ایجاد میشود، که در بسیاری از موارد لوپوس رخ میدهد.
دربارهی آمنوره چه میدانید؟
انواع بیماری لوپوس
- لوپوس اریتماتوی قرص مانند (DLE)
این نوع لوپوس معمولا پوستی که در برابر آفتاب قرار گرفته را تحت تاثیر قرار داده و تاثیری بر روی اندامهای حیاتی نمیگذارد. شایعات قرص مانند (گرد) این بیماری معمولا بعد از بهبود باعث باقی ماندن جای آنها بر روی پوست میشوند.
- لوپوس اریتماتوی سیستماتیک (SLE)
این نوع لوپوس جدیتر بوده و میتواند باعث بوجود آمدن جوشها و کهیرهایی شکل پروانه بر روی پوست بینی و گونهها و در صورت درمان نشدن بر روی تمام پوست بدن شود. بجز آسیب دیدن پوست بیماری لوپوس میتواند باعث ملتهب شدن و یا آسیب دیدن مفاصل، ماهیچه ها، غشاء درونی یا اطراف ریه، قلب، کلیه و مغز شود.
این محتوای مفید را هم از دست ندهید: آنچه لازم است از حمله قلبی بدانید
نشانههای بیماری لوپوس کدامند؟
- مفاصل دردناک و ملتهب
- خستگی شدید
- تغییرات پوستی غیرطبیعی
- دانهها و تغییرات پوستی که به مرور به زخم پوستی تبدیل شده و بر جای میماند.
- علائم پوستی قرمز رنگ و پروانهای شکل که تمام سطح گونه ها، بینی و نواحی از گردن را درگیر کرده و شکل پروانهای را بر روی پوست ایجاد میکند.
- کم خونی
- ورم ریهها و درد قفسه سینه در هنگام تنفس
- زخمهای داخل دهان و بینی
- حساسیت شدید به نور و تشدید علائم در صورت مواجهه با نور مخصوصا نور خورشید
- اختلالات قلبی ریوی
برای مطالعه بیشتر: درباره بیماری گریوز بدانیم
راههای تشخیص بیماری
تشخیص بیماری لوپوس معمولا دشوار است. چرا که علائم آن در افراد مختلف متفاوت می باشد. با یک آزمایش به تنهایی نمی توان این بیماری را تشخیص داد.
معمولا این بیماری را با آزمایش خون و ادرار ، علائم و نشانه های آن و معاینات فیزیکی تشخیص می دهند.
۱- آزمایشات برای تشخیص بیماری لوپوس
- آزمایش ادرار: این آزمایش افزایش سطح پروتئین یا سلول های قرمز را در ادرار نشان می دهد. در صورتی که لوپوس کلیه ها را درگیر کرده باشد ، ممکن است این اتفاق بیفتد.
- سرعت ته نشین شدن گلبول های سفید: در این روش میزان گلبول های سفیدی که در مدت یک ساعت در یک لوله آزمایش ته نشین می شود را اندازگیری می کنند. اگر سرعت ته نشین شدن زودتر از حالت معمول باشد، نشان دهنده ی یک بیماری سیستماتیک می باشد. مانند لوپوس
- ارزیابی کلیه و کبد: آزمایش خون می تواند میزان عملکرد کلیه ها و کبد را نشان دهد.
- شمارش کامل خون: در این آزمایش تعداد سلول های قرمز خون ، سلول های سفید خون و پلاکت ها و میزان هموگلوبین خون اندازه گیری می شود.
- آزمایش آنتی بادی های ضد هسته ای ( ANA ): مقدار و الگو یا آنتی بادی های خون را که علیه سلول های خودی فعالیت می کند را اندازه گیری می نماید.
۲- آزمایشات تصویر برداری برای تشخیص بیماری لوپوس
اگر لوپوس قلب و شش ها را تحت تاثیر قرار داده باشد. آزمایشات زیر تجویز می شود:
- اکوکاردیوگرافی: این تست با استفاده از امواج صوتی تصاویری از قلب در حال تپیدن را به ما نشان می دهد.
- بیوپسی ( بافت برداری ): در برخی موارد لوپوس می تواند به گونه های مختلفی به کلیه ها آسب برساند. برای پیدا کردن بهترین راه درمانی برای کلیه ها تکه کوچکی از بافت کلیه برداشته و مورد آزمایش قرار می گیرد.
- عکس رادیوگرافی از قفسه سینه
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: همه چیز درباره خشکی چشم
میزان شیوع لوپوس چگونه است؟
از هر ۱۰ هزار نفر حدودا ۳ نفر به این بیماری مبتلا میشوند. به طور کلی میزان شیوع لوپوس در خانم ها ۹ برابر آقایان است. همچنین در سنین ۱۵ تا ۴۵ سال این بیماری شیوع بیشتری دارد اگر چه کودکان و افراد مسن نیز به این بیماری مبتلا میشوند.
جهت آگاهی: معرفی بیماری پارکینسون
عوامل افزایش ریسک ابتلا به بیماری لوپوس
عوامل زیر میتوانند خطر ابتلا به بیماری لوپوس را افزایش دهند:
- سابقه خانوادگی : افرادی که اقوام نزدیک آن ها به لوپوس مبتلا بوده اند ، شانس ابتلای شان بیشتر است.
- سن : علائم لوپوس بین ۱۵ تا ۴۵ سالگی بروز می کنند. در افرادی که بیماری دیر تشخیص داده شده ، پیش از ۱۸ سالگی علائم را از خودشان نشان داده اند.
- کودکان : بیماری لوپوس زیاد در کودکان شایع نیست. تنها استثنا نوزادانی می باشد که از یک مادر مبتلا به لوپوس متولد شده اند. این کودکان ممکن است مشکلات قلب ، کبد یا پوست داشته باشند.
- دوران بارداری : لوپوس احتمال زایمان زودرس و سقط جنین در زنان باردار را بالا می برد.
دربارهی پرخوری عصبی بیشتر بدانید.
عوارض لوپوس چیست؟
التهابی که در پی بیماری لوپوس ایجاد میشود، میتواند چند ناحیه از بدن را درگیر کند. از جمله:
- کلیهها : لوپوس میتواند منجر به آسیب شدید و جدی کلیهها شود و نارسایی کلیه، یکی از دلایل مرگ و میر افراد مبتلا به لوپوس میباشد.
- مغز و سیستم اعصاب مرکزی : در صورتی که لوپوس، مغز و سیستم اعصاب مرکزی را درگیر کند، شاهد بروز علائمی از قبیل سردرد، سرگیجه، تاری دید، تغییرات رفتاری و حتی سکته خواهیم بود. بسیاری از بیماران، از مشکلات حافظهای و سخت شدن ابراز افکارشان شکایت میکنند.
- خون و رگهای خونی : لوپوس میتواند منجر به بروز مشکلات خونی از جمله کاهش تعداد گلبولهای قرمز سالم (آنمی)، افزایش خونریزی، لخته شدن خون و التهاب رگهای خونی شود.
- ریهها : ابتلا به لوپوس، احتمال بروز التهاب در قفسه سینه و ریهها را افزایش میدهد و تنفس، همراه با درد خواهد بود. امکان خونریزی از ریهها و پنومونی نیز وجود دارد.
- قلب : بیماری لوپوس میتواند باعث التهاب ماهیچه قلب و شریانها شود. احتمال بروز بیماری قلبی عروقی و سکته قلبی نیز افزایش مییابد.
بخوانید تا بدانید: سیر تا پیاز آپاندیس و اختلالات آن
درمان لوپوس یا کنترل وضعیت؟
درست است که در حال حاضر درمانی برای لوپوس وجود ندارد اما داروهایی برای کمک به مدیریت علائم لوپوس و پیشگیری از تشدید آن در دسترس هستند. ارائه دهنده خدمات درمانی شما هنگام توصیه درمان لوپوس، علائم لوپوس و شدت آن ها را در نظر میگیرد.
مهم است که به طور منظم پزشک خود را ملاقات کنید. این کار به آنها امکان میدهد وضعیت شما را بهتر کنترل کنند و مشخص کنند که آیا برنامه درمانی برای مدیریت علائم شما مناسب است یا خیر.
علاوه بر این، علائم لوپوس میتواند با گذشت زمان تغییر کند. به همین دلیل، ارائه دهنده خدمات درمانی ممکن است داروهای شما را تغییر داده یا دوز داروهای فعلی را تنظیم کند.
علاوه بر دارو، ارائه دهنده خدمات درمانی همچنین ممکن است تغییرات شیوه زندگی را برای کمک به مدیریت علائم لوپوس توصیه کند. اینها میتواند مواردی از قبیل:
• اجتناب از قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور ماوراء بنفش (UV)
• رژیم غذایی سالم
• مصرف مکملهایی که ممکن است به کاهش علائم کمک کند مانند ویتامین D، کلسیم و روغن ماهی
• ورزش منظم
• اگر سیگار میکشید، ترک سیگار
سخن پایانی
در این نوشتار درباره بیماری لوپوس سخن گفتیم. انواع و نشانههای آن را شناختیم و روشهای تشخیص آن را بررسی کردیم. باید گفت که لوپوس درمان خاصی ندارد اما بسته به اینکه کدام قسمت بدن را درگیر کرده میتوان از داروهایی برای کنترل آن استفاده کرد. بعنوان مثال:
۱. برای بثورات پوستی کرم های استروئیدی
۲. برای التهاب و درد مفاصل داروهای مسکن و ضد التهاب
۳. برای مشکلات مفصل و پوست داروی ضد مالاریا
۴. برای به حداقل رساندن پاسخ ایمنی، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
با وجود تحقیقات زیادی که صورت گرفته، کارشناسان هنوز نمیدانند علت بیماری لوپوس دقیقا چیست. اما آنها این را میدانند که لوپوس مُسری یا سرطانی نیست. ضمنا افرادی که از نظر ژنتیکی در معرض این بیماری هستند میتوانند به دلیل فاکتورهای بیرونی به لوپوس مبتلا شوند. مثلا گفته میشود که برخی از عوامل میتوانند سبب عود لوپوس شوند: قرار گرفتن در معرض خورشید، برخی از عفونتها و برخی از داروها از شایعترین عوامل میباشند.
اکثر مبتلایان به لوپوس می توانند طول عمر طبیعی و نزدیک به طبیعی داشته باشند، مطالعات نشان می دهد بسیاری از مبتلایان به لوپوس بیش از 40 سال زندگی می کنند.
سقط مکرر
لخته دروریدی یا شریانی وانواع سکته قلبی و مغزی در خانم های جوان
ام اس
اختلالات روانی
نوریت اپتیک (اختلالات عصب چشمی)
یکی از علائم لوپوس کاهش وزن ناخواسته است که با خستگی همراه است. اگر با وجود قرار گرفتن تحت درمان، وزن خود را باز نیافتید از پزشک بپرسید چگونه به روش سالم وزنتان را افزایش دهید. پزشک می تواند روی علائم و مشکلات روده در لوپوس متمرکز شود.
لوپوس در دنیا به عنوان یک بیماری مهلک شناخته نمی شود. در واقع امروزه با بررسی های مداوم و دقیق و وجود درمان ها 80 تا 90 درصد مبتلایان به لوپوس عمری طبیعی خواهند داشت. شدت و درجه لوپوس متفاوت است. برخی از مبتلایان به نوع خفیف آن دچارند و برخی دیگر متوسط و شدید، که درمان و کنترل آن ها مشکل تر است.
اگر لوپوس بدون درمان رها شود می تواند کشنده باشند. لوپوس منجر به آسیب اندام ها و نارسایی آنها می شود. عارضه های شدیدی که به وجود می آیند شامل بیماری کلیوی، پانکراتیت، پلورزی، واسکولیت، پریکاردیت و سرطان می باشد.